Η εικαστικός Δόμνα Παναγοπούλου και Το Εργαστήριο «Φωλιά της τέχνης», σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και με την ευγενική υποστήριξη της Γαλλικής Προξενικής Αρχής Ρόδου παρουσιάζουν την έκθεση ζωγραφικής «Παλιό Γκάζι – Στις γειτονιές της ψυχής μου» που θα πραγματοποιηθεί από 9 έως 25 Ιουνίου 2023 στο Κατάλυμα της Γαλλίας στη Μεσαιωνική Πόλη Ρόδου.
Λίγα λόγια για την έκθεση:
“Από το 1990 έως το 2008 είχα εργαστήρι και σπίτι στο Γκάζι (πριν την «ανάπτυξη»), μια ανάσα από το κέντρο της Αθήνας, όπου δέσποζε το εργοστάσιο Φωταερίου. Περιοχή γεμάτη χαμόσπιτα, συνεργεία και μικρές βιοτεχνίες. Εκεί κατοικούσαν πολυμελείς οικογένειες μουσουλμάνων, απόγονοι αυτών που κατέβηκαν το 1967 από Β. Ελλάδα εξαιτίας των δύσκολων κοινωνικοοικονομικών συνθηκών που επικρατούσαν την εποχή εκείνη.
Οι αλάνες, οι δρόμοι και τα πάρκα της περιοχής αντηχούσαν από παιδικές φωνές των πολύχρωμα ντυμένων παιδιών. Τα Σαββατοκύριακα μουσικές από κάθε γωνιά, όπου γίνονταν γάμοι και ολοήμερα γλέντια σε καλούσαν να δεις το συνεχές και ντελικάτο λίκνισμα γυναικών, αντρών και παιδιών κάθε ηλικίας.
Κάθε Κυριακή γινόταν το μεγάλο παζάρι, που εκτείνονταν από το Θησείο ως το Γκάζι, στην οδό Ερμού. Δεν υπήρχε Κυριακή που να μην το επισκεφτούμε. Εκεί πουλιόταν ότι μπορείς να φανταστείς. Από ρούχα, υφάσματα και παπούτσια, παλιά παράξενα αντικείμενα και παιχνίδια, μέχρι πίτες και πιροσκί. Μια λαοθάλασσα κατέβαινε απ’ όλη την Αθήνα και τα περίχωρα να δει, να χαζέψει, να ψωνίσει.
Από την άλλη, η μόδα της εποχής, το λεγόμενο grunge, ενώ ξεκίνησε σαν αντίδραση στην υψηλή ραπτική, στο τέλος μάλλον επηρέασε τους μεγάλους μόδιστρους. Συνδύαζαν λοιπόν πολλά διαφορετικά στυλ μαζί. Το εμπριμέ με το ριγέ, το καρό με το λαχούρι, το διάφανο με το πυκνό ύφασμα και γενικά μια μίξη από μοτίβα, υφές και γραφές.
Αυτά με οδήγησαν στην ανακάλυψη νέων τεχνικών πάνω στην δουλειά μου, προσθέτοντας εκτός από χρώμα, κομμάτια από χαρτί, ύφασμα, δαντέλα, ακόμα και πριονίδι στην επιφάνεια του τελάρου. Ταυτόχρονα αυτό εξέφραζε ακόμα και τον εσωτερικό μου κόσμο που βασανιζόταν από συναισθηματικές συγκρούσεις, πάθη, λύπες και χαρές που προκαλούνταν από τα παιχνίδια των ορμονών της νιότης.
Την ίδια εποχή για να εκτονώσω την εσωτερική μου ένταση μάθαινα Αφρικάνικο χορό. Η ένταση των κινήσεων που ακολουθούν τον ήχο των κρουστών, ο ρυθμός, η μαγεία αυτής της πολύπαθης ηπείρου που θεωρώ καρδιά της γης, συντονίζονταν με τα συναισθήματά μου.
Και μόλις ερχόταν το τέλος της Άνοιξης έφευγα από Αθήνα για να ταξιδέψω στην Ρόδο. Άλλος ένας εξωτικός για μένα τόπος, όπου άρχιζα εν μέσω των διερχόμενων τουριστών να φτιάχνω τις προσωπογραφίες τους, γινόμενη κι εγώ μέρος των αξιοθέατων του νησιού”.
Δόμνα Παναγοπούλου
Η επιμελήτρια της έκθεσης, Πόλυ Χατζημάρκου, σημειώνει:
Ζωγραφική Έκθεση «Παλιό Γκάζι – Στις γειτονιές της ψυχής μου»
Μια ζωγραφική κιβωτός που περισώζει εντός της, τα όνειρα, τις μνήμες, τις ενδογενείς εικόνες μιας αθηναϊκής ιστορίας και των υποκειμένων της. So faraway, so close.
Για μια εποχή και μια γωνιά της Αθήνας, ανάμεσα στην Πειραιώς, την Ιερά Οδό και την Κωνσταντινουπόλεως, ούτε 30 χρόνων πίσω, η Δόμνα Παναγοπούλου φτιάχνει τον προσωπικό της, ενδιάμεσο «χώρο», ανάμεσα στο ψυχολογικό και φυσικό τοπίο.
Το Γκαζοχώρι, όπως αρχικά λεγόταν το Γκάζι, σε εξπρεσιονιστικά ίχνη από τη δεκαετία του ’90. Μετέωρο τότε, ανάμεσα στη μετα-βιομηχανική και γκετοποιημένη παρακμή του, μετά το κλείσιμο του εργοστασίου (ενεργό από το 1862 έως το 1984) και στη βίαιη, πρόχειρη και άναρχη απόπειρα αστικού «εξευγενισμού» (gentrification), ίσα για να γίνει το νέο Ψυρρή στη διασκέδαση και να εκτοξευτούν τα ενοίκια στα νεόδμητα loft, δίπλα σε εγκαταλελειμμένα νεοκλασικά, μπάζα και χαμόσπιτα.
Σ’ αυτό ακριβώς το χρονικό σημείο, η παλέτα της ζωγράφου θα προσθέσει ανθρωπογεωγραφία και χαρακτηριστικά αντικείμενα του αναστοχασμού της: τα παιδιά μουσουλμανικών οικογενειών (κυρίως) της Κομοτηνής, με τα πολύχρωμα ρούχα και τα παιχνίδια τους στα δρομάκια, το καρουζέλ της νοσταλγίας, το παζάρι ως τα νότια της Ερμού, τις ξύλινες κούκλες ραπτικής και τα πρόχειρα ράφια με λογής-λογής παπούτσια, τα σπίτια τα χαμηλά «σαν έρημοι στρατώνες», τις γραμμές του τρένου, τα κόκκινα φουγάρα.
Όλα ανακατεμένα και φαντάσματα ταπεινά, συρραφή σε όσα εμείς δεν είδαμε, σε όσα η ζωγράφος κοίταξε. Με έρωτα και χρέος.
Βρέθηκα στο εργαστήριο της Δόμνας Παναγοπούλου, με την ίδια να μου αποκαλύπτει το ένα τελάρο μετά το άλλο, με μένα να βγάζω βιαστικές φωτογραφίες, να περιεργάζομαι τα κολάζ με υφάσματα, χαρτιά ως και πριονίδια, να προσπαθώ να βάλω «φρένο» στο Γ(γ)κάζι της για να γραπώσω τους συνειρμούς μου για τις συνειδητές ή όχι επιρροές της και το κατάδικό της βλέμμα. Κάπου μυστικιστικό, άλλοτε με αποκαλυπτικές χειρονομίες κίνησης, υλικότητας, συντονισμένης χορογραφίας.
Ένα ελεύθερο εκφραστικά πανόραμα, όπου παρέλασαν φωβιστικές χρωματικές επιλογές, πολυάριθμα γεωμετρικά μοτίβα και αφρικάνικα tribal, φολκ ζωγραφικές παραδόσεις, στοιχεία μινωικής τέχνης και ειδώλια αιγαιοπελαγίτικης προϊστορίας, φυτικά σχέδια του γοτθικού/μεσαιωνικού ρυθμού.
Παρέλασε επίσης, η κληρονομιά της εξπρεσιονιστικής «Γέφυρας», ιδιαίτερα του Emil Nolde και της μετα-ιμπρεσιονιστικής ομάδας των Nabis και των Sérusier, Denis, Vuillard, Vallotton.
Μια επινοημένη προοπτική, γραμμικές αρτηρίες ζωής και θραύσματα μιας περιπλάνησης βιωμένης, αισθανόμενης, παλλόμενης.
“We live in the mind, in ideas, in fragments. We no longer drink in the wild outer music of the streets – we remember only”.
Henry Miller
Πόλυ Χατζημάρκου
Msc Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων
ΒΑ Ιστορία Τέχνης, Ευρωπαϊκός Πολιτισμός
Ρόδος, Μάιος ’23
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΟΜΝΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, με δάσκαλο τον Δημήτρη Μυταρά, όπου αποφοίτησε το 1990 με βαθμό «άριστα».
Από το 2000 έως το 2005 σπούδασε για το δεύτερο πτυχίο της στον τομέα Γλυπτικής, στο εργαστήριο του Γιώργου Λάππα ενώ έχει παρακολουθήσει μαθήματα σκηνογραφίας στο εργαστήριο του Γιώργου Ζιάκα.
Από το 1988 έως σήμερα έχει παρουσιάσει την δουλειά της σε σειρά ατομικών και ομαδικών εκθέσεων. Ενδεικτικά παραδείγματα:
Ομαδικές εκθέσεις
1999 “Prêt-Art-Porter”, Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ / 2006 Art Park, Αρχίπολη, Ρόδος / 2007 Luleå Summer Biennial 2007, Σουηδία / 2007-9 & 2011 “Cheap Art”, Aθήνα / 2017 “Νature of Art”, Πάρκο Ροδίνι, Ρόδος
Ατομικές εκθέσεις
1992 Gallery BOSCH, Αθήνα / 1997 Gallery 24, Αθήνα / 1998 & 2003 Gallery ΑΣΤΡΑ Αθήνα / 2006 «Μεταχειρισμένα Ρούχα», «Θησείον» ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ, Αθήνα / 2009 «Τι βλέπεις;», Γαλλικό Προξενείο, Ρόδος
INFO
Έκθεση ζωγραφικής «Παλιό Γκάζι» • Εγκαίνια: 9 Ιουνίου 2023, ώρα 19:00.
Κατάλυμα Γαλλίας, Μεσαιωνική Πόλη Ρόδου
Επιμέλεια: Πόλυ Χατζημάρκου, ιστορικός τέχνης & ευρωπαϊκού πολιτισμού
Εκθεσιακός Χώρος : Κατάλυμα Γαλλίας, οδός Ιπποτών, Μεσαιωνική Πόλη Ρόδου
Διάρκεια: 9 έως 25 Ιουνίου 2023
Ωράριο λειτουργίας: Καθημερινά 10:00-14:00 και 17:30-20:30 (είσοδος ελεύθερη)
Δημιουργία γραφιστικών: Μανουέλα Βίντλερ
Δημιουργία βίντεο: Μάγια Βίντλερ
Χορηγοί: Τυπογραφείο 1985 – Νικος Χατζηκαλημέρης, Café-bar «Μύγα»
Χορηγοί επικοινωνίας: Περιοδικό «Λωτός», Ραδιόφωνο Λυχνάρι
About Author
