Ο Γιώργος Παπαδόπουλος-Κυπραίος έχει ζήσει την γεμάτη τόλμη ζωή ενός ιδεαλιστή. Αγωνιστής από τα δεκαπέντε του, έμαθε να οραματίζεται ανοιχτούς ορίζοντες, να ρισκάρει χωρίς φόβο, να μεταδίδει τις γνώσεις του και να θέτει τους προσωπικούς του στόχους στην υπηρεσία της βελτίωσης της κοινωνίας.
Η πρόσφατη κυκλοφορία του τέταρτου βιβλίου του “Κάνε το υποσυνείδητό σου να δουλεύει για σένα” μας έδωσε την ευκαιρία και τη χαρά να συνομιλήσουμε μαζί του.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Κύριε Παπαδόπουλε είστε συγγραφέας δύο ιστορικών μυθιστορημάτων και δύο βιβλίων προσωπικής ανάπτυξης. Είστε επίσης ο ιδρυτής του εκδοτικού οίκου “Διόπτρα” που εκδίδει βιβλία εναλλακτικών θεραπειών και προσωπικής ανάπτυξης εδώ και 44 χρόνια. Από πότε και πώς άρχισε το ενδιαφέρον σας γι’ αυτά τα θέματα;
Το ενδιαφέρον μου για τα θέματα των εναλλακτικών θεραπειών άρχισε περί το 1970, όταν είχα προβλήματα πέψης. Βρισκόμουν τότε στο Τορόντο του Καναδά και είχα την «τύχη» να έχω έναν εξαιρετικό προσωπικό γιατρό. Αντί για φάρμακα μου σύστησε τροφές με πολλές άπεπτες ίνες, ψωμί ολικής άλεσης, να αποφεύγω να πίνω νερό μισή ώρα πριν και μετά το φαγητό. Σε άλλη επίσκεψη μού μίλησε για ακρεοφαγία και συνδυασμούς τροφών… Επειδή οι αλλαγές αυτές στη διατροφή μου θεράπευσαν το πρόβλημά μου χωρίς φάρμακα, άρχισα να ενδιαφέρομαι περισσότερο για το «κίνημα» Υγιεινής Διατροφής.
Το ενδιαφέρον μου για θέματα εναλλακτικής σκέψης και προσωπικής ανάπτυξης άρχισε περί το 1973. Συνήθιζα να αγοράζω την ίδια αγγλική εφημερίδα. Διάβαζα τίτλους και υπότιτλους, εκτός αν υπήρχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για κάποιο άρθρο ή είδηση. Τις σελίδες με τις μικρές αγγελίες τις προσπερνούσα.
Ένα απόγευμα στις συγκεκριμένες σελίδες το μάτι μου έπεσε πάνω σε μια μονόστηλη αγγελία μικρότερη από 2 εκατοστά, «THE PSYCHIC INSTITUTE OF CANADA» και ανέφερε για σεμινάριο για τη δύναμη του νου. Πρώτη φορά άκουγα για δύναμη του νου το 1973. Μου φάνηκε παράξενο που δεν πρόσεξα νωρίτερα τη συγκεκριμένη διαφήμιση. Μου κίνησε το ενδιαφέρον και την επόμενη Κυριακή παρακολούθησα το πρώτο μου σεμινάριο πάνω στη δύναμη του νου.
Υπήρξατε ηλεκτρονικός, καθηγητής ηλεκτρονικών, δικηγόρος, εκδότης, συγγραφέας. Έχετε πλούσιο βιογραφικό. Ακολουθούσατε το ένστικτό σας ή τις επιταγές της ζωής κάθε φορά που σας οδηγούσε σε νέα μονοπάτια;
Θα έλεγα πως βασικό μου χαρακτηριστικό είναι να μην φοβάμαι την αλλαγή, όπως συνήθως συμβαίνει με πολλούς. Δεν απορρίπτω τίποτε στη ζωή αν δεν το μελετήσω, αν δεν το δοκιμάσω, γιατί πιστεύω πως κάθε γεγονός, κάθε κατάσταση που έρχεται στη ζωή μας κάποιο μήνυμα έχει για μας. Έρχεται να μας διδάξει κάτι.
Πιστεύω λοιπόν πως τα γεγονότα και οι καταστάσεις που παρουσιάζονταν στη ζωή μου αποτελούσαν το έναυσμα, πυροδοτούσαν το ένστικτο μου, το οποίο ακολουθούσα. Ήταν ένας συνδυασμός των δύο, των όσων συνέβαιναν και του ενστίκτου. Αν φοβόμουνα τις αλλαγές στη ζωή, αν απέφευγα την ανάληψη ρίσκου, θα παρέμενα ένας καλός ηλεκτρονικός σε κάποια εταιρεία. Είμαι ευγνώμων γιατί τελικά είμαι ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΕΙΜΑΙ.
Ποιες προκλήσεις χρειάστηκε να αντιμετωπίσετε όλα αυτά τα χρόνια;
Οι προκλήσεις που αντιμετώπισα στη ζωή ήταν πολλές και συχνά εμπεριείχαν σοβαρούς κινδύνους. Η πρόσκληση της ΕΟΚΑ για συμμετοχή στον αγώνα κατά των Άγγλων για Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα εμπεριείχε θανάσιμους κινδύνους, αφού η κατοχή και μόνο σφαιρών ή εκρηκτικών υλών οδηγούσε σε θανατική καταδίκη.
Αλλά και μετέπειτα οι προκλήσεις δεν ήταν λίγες… Η μετανάστευση στον Καναδά ήταν από μόνη της μεγάλη πρόκληση. Από τις πιο σοβαρές προκλήσεις ήταν η απόφαση να εγκαταλείψω τη θέση μου ως καθηγητής και η σύζυγός μου τη δική της στο St Michael Hospital του Τορόντο για σπουδές στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, την περίοδο της Χούντας…
Μεγάλη πρόκληση ήταν και η Ίδρυση του εκδοτικού οίκου ΔΙΟΠΤΡΑ το 1978 για έκδοση βιβλίων εναλλακτικής σκέψης – έναν τομέα εντελώς άγνωστο τότε στην Ελλάδα.
Οι περισσότεροι άνθρωποι φοβόμαστε τις αλλαγές. Πώς μπορούμε να μετριάζουμε αυτόν τον φόβο ώστε να μη μας ακινητοποιεί;
Ερχόμαστε στη Γη με δύο φόβους: τον φόβο της πτώσης και του δυνατού θορύβου, του δυνατού κρότου. Όλοι οι άλλοι φόβοι είναι επίκτητοι. Φοβούμαστε τις αλλαγές, γιατί δεν γνωρίζουμε πού θα μας οδηγήσουν. Προτιμούμε τη σιγουριά της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε κι ας μην είναι η καλύτερη. Προσωπικά δεν φοβούμαι τις αλλαγές, γιατί πιστεύω πως ακόμα και η πιο σοβαρή κατάσταση και το πιο δύσκολο γεγονός που έρχεται στη ζωή μας έχουν ένα κρυφό ΔΩΡΟ να μας προσφέρουν, ένα μάθημα να μας διδάξουν.
Για να μετριάσουμε τον φόβο της αλλαγής που συχνά μας ακινητοποιεί, οφείλουμε να ψάχνουμε για το θετικό που τη συνοδεύει και να το αξιοποιούμε. Ό,τι φοβάσαι στη ζωή, κοίταξέ το στα μάτια. ΚΑΝ’ ΤΟ ΚΙ ΑΣ ΦΟΒΑΣΑΙ.
Σε ποιο περιβάλλον και με τι επιρροές μεγαλώσατε;
Μεγάλωσα σε ένα αγροτικό σπίτι στο χωριό ΑΚΡΟΥΝΤΑ της Κύπρου. Ο πατέρας μου είχε πολύ πλατιά μόρφωση ενώ η μητέρα μου δεν γνώριζε ούτε το όνομά της να γράψει. Από μικρά παιδιά στο Δημοτικό και νωρίτερα συμμετείχαμε στις δουλειές, από την περιποίηση των ζώων μέχρι και στα χωράφια. Όταν πέφταμε δεν έτρεχαν έντρομοι να μας ρωτήσουν αν κτυπήσαμε όπως κάνουν σήμερα οι γονείς, αλλά μας άφηναν να σηκωθούμε μόνοι μας.
Θυμάμαι την μητέρα μου μια φορά που χτύπησα κάτω στο πόδι και έτρεχε αίμα. Όταν έτρεξα σ’ αυτήν κλαίγοντας, απόλυτα ψύχραιμη μου είπε: “Σταμάτα να κλαις, κοτζά μου άντρας. Κατούρα του και θα σταματήσει το αίμα”. Πράγματι, κατούρησα στο σημείο που έτρεχε το αίμα και σταμάτησε να τρέχει. Μια άλλη φορά, σε κάποιο πιο σοβαρό χτύπημα, έπιασε κοπριά του βοδιού, την κράτησε για λίγο στην πληγή και το αίμα σταμάτησε. Όταν μας έπιανε η γρίπη, μας έκανε ατμόλουτρο με φύλλα ευκαλύπτου και γινόμασταν καλά.
Σε ένα τέτοιο σκληρό περιβάλλον, αλλά γεμάτο αγάπη μεγάλωσα. Κι έμαθα να δουλεύω για να προσπερνώ τις δυσκολίες. Μπορώ να πω ότι πορεύομαι στη ζωή με όσα έμαθα πριν ακόμα πάω στο Δημοτικό, άντε μέχρι που το τέλειωσα. Μετά απλά εφαρμόζω εκείνες τις γνώσεις… Εκείνα τα μαθήματα ζωής.
Μπορείτε να εντοπίσετε ένα περιστατικό, μία εμπειρία ή έναν άνθρωπο που σας πήγε καθοριστικά μπροστά, που άλλαξε τον τρόπο σκέψης σας;
Ναι! Υπήρξε στη ζωή μου ένα περιστατικό κι ένας άνθρωπος που άλλαξαν τον τρόπο της σκέψης μου, που γιγάντωσαν την αυτοπεποίθησή μου.
Στις 16 Αυγούστου 1956, σε ηλικία 15 ετών με συλλάβανε Τούρκοι επικουρικοί αστυνομικοί να μεταφέρω μια κούτα νουνού γεμάτη φυλλάδια της ΕΟΚΑ που αγωνιζόταν εναντίον των Άγγλων για Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Επειδή τα φυλλάδια εκείνα ανακοίνωναν ανακωχή της δράσης της ΕΟΚΑ για να γίνουν συνομιλίες με άφησαν ελεύθερο, αλλά με παρακολουθούσαν γιατί ήταν σίγουροι πως ήμουν ομαδάρχης επειδή τα φυλλάδια στην κούτα ήταν πολλά και προορίζονταν για πολλά μέλη. Δυο μήνες αργότερα άρχισε να με ψάχνει η αστυνομία, αλλά κρυβόμουνα, γιατί περίμενα απόφαση της Οργάνωσης να με βγάλει αντάρτη στο βουνό. Η απάντηση ήταν: Δεκαπέντε χρονών αντάρτης δεν βγαίνεις. Να πας για ανάκριση και πρόσεξε μην σου ξεφύγει λέξη.
Το συζήτησα με τους γονείς μου. Η μάνα μου είχε την άποψη μετά την ανάκριση να παραιτηθώ από την ΕΟΚΑ. Ο αδελφός μου Ανδρέας ήταν ήδη στη φυλακή και οι άλλοι δυο μου αδελφοί ήταν βαθιά μπλεγμένοι στην ΕΟΚΑ, όπως και ο πατέρας μου. «Να επιζήσει τουλάχιστον ο μιτσής (ο μικρός)», είπε στον πατέρα μου.
Ο πατέρας μου στάθηκε τότε μπροστά μου και σαν ίσος προς ίσον, σαν άντρας προς άντρα κι ας ήμουν μικρό παιδί τότε και με ρώτησε: «Πιστεύεις ότι θα αντέξεις τα βασανιστήρια;» «Ναι μπαμπά, θα τα αντέξω» του απάντησα. «Προτιμώ να πεθάνω, αλλά προδότης δεν θα γίνω. Θα προδώσω εσένα και τα αδέλφια μου; Να πεθάνετε εσείς για να ζήσω εγώ; Αυτό δεν θα γίνει ποτέ!»
Πήγα στην αστυνομία…. Με συλλάβανε και με βασάνισαν ένας Άγγλος ανακριτής κι ένας Τούρκος Τσιαούσης. Άντεξα κι αυτό με έκανε να νιώθω άξιος, να νιώθω ικανός για πιο σοβαρή δράση. Τότε ήταν που μπήκα στον Τομέα Δολιοφθορών στη Λεμεσό. Ναι, εκείνο το περιστατικό γιγάντωσε την αυτοπεποίθησή μου. Ήταν πράγματι καθοριστικό για την μετέπειτα ζωή μου.
Και η συγγραφή πώς ξεκίνησε; Πότε αρχίσατε να γράφετε;
Όταν διάβαζα ή άκουα κάποιο αξιόλογο ρητό, ένα απόφθεγμα, το σημείωνα σε ένα ειδικό τετράδιο. Επίσης, πολλές φορές ξυπνούσα από τον ύπνο με ιδέες για διάφορα θέματα. Έπαιρνα στυλό και χαρτί και έγραφα ό,τι μου ερχόταν σαν έμπνευση. Στο Γυμνάσιο έγραφα σύντομα άρθρα για διάφορα θέματα και τα έστελνα σε εφημερίδες, σε βαθμό που κάποιοι φίλοι με έλεγαν δημοσιογράφο.
Όλα αυτά με προετοίμασαν, κι όταν ήρθε η ώρα ήμουν έτοιμος για τον εκδοτικό χώρο. Αργότερα, όταν συνταξιοδοτήθηκα, όλα αυτά μαζί με τη γνώση που απόκτησα διαβάζοντας εκατοντάδες βιβλία προς έκδοση από τη ΔΙΟΠΤΡΑ και παρακολουθώντας δεκάδες σεμινάρια, ήταν ανεξάντλητη πηγή για τα πρώτα μου βιβλία.
Το πρώτο μου βιβλίο, ΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΔΙ, μιλά για τον αιώνιο δεσμό της Κύπρου με την Ελλάδα και κυκλοφόρησε το 2013. Τα 101 ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΖΩΗΣ το 2015. Τα ΠΛΗΓΩΜΕΝΑ ΟΝΕΙΡΑ για Ένωση με την μάνα Ελλάδα που εμείς οι Κύπριοι πληγώσαμε, κυκλοφόρησε το 2018. Το τελευταίο μου βιβλίο, ΚΑΝΕ ΤΟ ΥΠΟΣΥΝΕΙΔΗΤΟ ΣΟΥ ΝΑ ΔΟΥΛΕΥΕΙ ΓΙΑ ΣΕΝΑ μόλις κυκλοφόρησε και βρίσκεται τώρα στα βιβλιοπωλεία της Ελλάδας και της Κύπρου.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτό το βιβλίο σας αποτελεί το απαύγασμα των γνώσεών σας επάνω στα θέματα αυτογνωσίας;
Είναι αλήθεια πως δεν σηκώθηκα ένα πρωί και είπα «τώρα θα γράψω ένα βιβλίο για το υποσυνείδητο». Από τότε που άρχισα να ασχολούμαι με την προσωπική ανάπτυξη, να διαβάζω σχετικά βιβλία, να παρακολουθώ σεμινάρια, να εκδίδω βιβλία εναλλακτικής σκέψης, άρχισαν να πραγματοποιούνται επιθυμίες που είχα βαθιά μέσα μου, να συναντώ ανθρώπους με τους οποίους συζητούσαμε αυτά τα θέματα και οι απόψεις μου τους φάνηκαν χρήσιμες.
Έτσι, αποφάσισα πως «το να μεταδίδεις τη γνώση είναι σαν να ανάβεις από το λυχνάρι σου τα κεριά των άλλων, χωρίς να στερείσαι τίποτα από τη δική σου φλόγα». Κάπως έτσι προέκυψε το «Κάνε το υποσυνείδητό σου να δουλεύει για σένα».
Στο βιβλίο σας αναφέρεστε συχνά στο ανώτερο καλό, το οποίο θεωρείτε απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία. Πώς θα καταφέρουμε να υπερβούμε τον ωφελιμισμό της ατομικιστικής εποχής μας και την απληστία του «εγώ» μας, ώστε να λειτουργούμε λαμβάνοντας υπόψη μας αυτό το ανώτερο καλό;
Συχνά ο άνθρωπος επιθυμεί να έρθουν στη ζωή του πράγματα, γεγονότα και καταστάσεις που θεωρεί ότι είναι προς όφελός του, επειδή αντιλαμβάνεται την πραγματικότητά του με τις πέντε αισθήσεις του, οι οποίες έχουν πολλούς περιορισμούς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να θεωρεί ότι η επιθυμία του, ο στόχος του είναι προς όφελός του, ενώ συχνά να αποβαίνει σε βάρος του.
Ακόμη, ο άνθρωπος έχει αδυναμίες κι ένα «εγώ» που τον οδηγούν να νοιάζεται μόνο για τα δικά του συμφέροντα εις βάρος άλλων. Ασπάζομαι την άποψη ότι ο άνθρωπος έρχεται στη Γη για να αποκτήσει εμπειρίες, να εξελιχθεί πνευματικά και να συμβάλει στην εξέλιξη των συνανθρώπων του και του πλανήτη μας γενικότερα. Πρέπει λοιπόν να ενεργεί εκτός από το δικό του καλό και για το καλό των συνανθρώπων του και του πλανήτη, για το «ανώτερο καλό».
Ο καθένας από εμάς και όλοι μας, οφείλουμε να κατανοήσουμε ότι δεν είμαστε μόνοι σ’ αυτόν τον κόσμο και ότι είμαστε συνδεδεμένοι με κάθε τι που υπάρχει στο Σύμπαν∙ ότι επηρεάζουμε και επηρεαζόμαστε από όσα συμβαίνουν γύρω μας και στον κόσμο γενικότερα… Ότι οφείλουμε να ενεργούμε έτσι ώστε όχι μόνο να μη βλάπτουμε κανέναν, αλλά αντίθετα να συμβάλλουμε στην εξέλιξη τη δική μας, των συνανθρώπων μας και του πλανήτη γενικότερα, ΓΙΑ ΤΟ ΑΝΩΤΕΡΟ ΚΑΛΟ.
Το βιβλίο είναι γραμμένο υπό μορφήν παράδοσης ενός σεμιναρίου. Πώς επιλέξατε να προσεγγίσετε το θέμα σας με αυτόν τον τρόπο;
Πιστεύω πως έρχεσαι πιο κοντά στον αναγνώστη αν του λες τις πληροφορίες που θέλεις να του δώσεις μέσα από μια ιστορία. Αυτό το στυλ γραφής ακολούθησα και στα δύο ιστορικά Μυθιστορήματα που έγραψα και φαίνεται ότι αρέσει στον κόσμο.
Από το feedback που πήρα από όσους διάβασαν το «Κάνε το υποσυνείδητό σου να δουλεύει για σένα» ΠΡΙΝ εκδοθεί, αλλά και από τους πρώτους αναγνώστες ΜΕΤΑ την κυκλοφορία του, η επιλογή μου φαίνεται να ήταν σωστή, επιτυχημένη. Ας μην ξεχνάμε ότι αυτόν τον τρόπο διδασκαλίας, τις παραβολές, χρησιμοποίησε και ο Χριστός, δυο χιλιάδες χρόνια πριν.
Αφού είναι πλέον αποδεδειγμένος ο σημαντικός ρόλος του υποσυνειδήτου στην εξέλιξη της ζωής μας κι εφόσον υπάρχει τρόπος να το επαναπρογραμματίσουμε, όπως τόσο εμπεριστατωμένα αναλύετε στο βιβλίο σας, γιατί δυσκολευόμαστε να βρούμε την απαραίτητη αυτοπειθαρχία για να το κάνουμε; Θα έλεγε κανείς ότι είναι το πιο σημαντικό πράγμα που θα έπρεπε να μας απασχολεί.
Ο προγραμματισμός του υποσυνείδητου ξεκινά από τα βρεφικά μας χρόνια, πριν ακόμα αρχίσει να αναπτύσσεται ο συνειδητός νους μας. Όσα ζήσαμε μετά τη γέννησή μας αποτελούν τις εμπειρίες μας από τις οποίες σχηματίζονται οι πεποιθήσεις, τα πιστεύω μας, οι αρχές μας. Όλα αυτά αποτελούν τα προγράμματα και βρίσκονται βαθιά στο ασυνείδητο μέρος του νου μας και είναι δύσκολο αν όχι αδύνατο να τα συνειδητοποιήσουμε.
Για να επαναπρογραμματίσουμε το υποσυνείδητο χρειάζεται να εντοπίσουμε τα προγράμματα αυτά που μας κρατούν δεμένους στο παρελθόν και να τα αντικαταστήσουμε. Ο εντοπισμός και η αντικατάσταση αυτών των αρνητικών προγραμμάτων δεν είναι εύκολη υπόθεση, γιατί βρίσκονται βαθιά στο ασυνείδητο, χωρίς να συνειδητοποιούμε την ύπαρξή τους κι ας είναι το πιο σημαντικό πράγμα που θα έπρεπε να μας απασχολεί.
Τελικά τι ψάχνουμε εμείς οι άνθρωποι; Από τι ζητάμε να λυτρωθούμε;
Εκείνο που θα πρέπει να ψάχνουν οι άνθρωποι είναι να γνωρίσουν τον εαυτό τους. Ποιοι πραγματικά είναι. Να γνωρίσουν, να συνειδητοποιήσουν τα πιστεύω τους, τις πεποιθήσεις τους, τις αρχές τους, τα ιδανικά τους και ποια από αυτά τους οδηγούν στην αλήθεια τους.
Ταυτόχρονα οφείλουν να συνειδητοποιήσουν ποια από αυτά είναι αρνητικά, ποια δεν τους εξυπηρετούν πια και να τα αντικαταστήσουν. Σ’ αυτή τους την προσπάθεια το βιβλίο θα εφοδιάσει τους αναγνώστες του με τεχνικές και ασκήσεις που θα τους επιτρέψουν να μετατρέψουν το υποσυνείδητό τους σε πολύτιμο εργαλείο.
Αν ζητάμε να λυτρωθούμε από κάτι, είναι να καθαρίσουμε τον εσωτερικό εαυτό μας από όλα τα σκουπίδια που του φορτώσαμε για το ποιο είναι το σωστό και ποιο το λάθος, για το πώς να συμπεριφερόμαστε για να είμαστε αποδεκτοί από τον κοινωνικό μας περίγυρο…, και να ανακαλύψουμε τον αληθινό μας εαυτό.
Τι σας δίνει χαρά;
Η χαρά είναι ένα θετικό, ένα ευχάριστο συναίσθημα Είναι μια εσωτερική ψυχολογική διεργασία που προκαλεί βιολογικές αντιδράσεις στο σώμα. Πηγάζει από μέσα μας, από τις σκέψεις μας, οι οποίες δημιουργούν εικόνες και οι εικόνες συναισθήματα.
Χαρά μου δίνουν οι αναμνήσεις ευχάριστων γεγονότων και στιγμών του παρελθόντος, τις οποίες αντιλαμβάνομαι ως να συμβαίνουν στο τώρα, επειδή το υποσυνείδητο δεν αναγνωρίζει το παρελθόν, ούτε το μέλλον. Για τον ίδιο λόγο, όταν αναμένω, όταν προσδοκώ να μου συμβούν στο μέλλον ευχάριστα πράγματα στη ζωή, νιώθω χαρά στο τώρα, ως αυτά να συμβαίνουν στο παρόν, στο τώρα.
Χαρά, μεταξύ άλλων, νιώθω επίσης όταν κουβεντιάζω με τον εσωτερικό μου εαυτό για ευχάριστα γεγονότα και καταστάσεις του παρελθόντος, καθώς και μετά από κάποια αλλαγή που έκανα στη ζωή μου, όταν το αποτέλεσμα ήταν ευχάριστο…
Τι σας απογοητεύει;
Πράγματα που με απογοητεύουν έχουν να κάνουν τόσο με τη δική μου συμπεριφορά, όσο και με την συμπεριφορά άλλων. Νιώθω απογοήτευση όταν για οποιαδήποτε αιτία ή αφορμή παραβώ τον δικό μου ηθικό κώδικα – αν αδικήσω κάποιον, αν τον πληγώσω ή αν προδώσω την εμπιστοσύνη του.
Πρέπει να παραδεχτώ πως όταν η απογοήτευσή μου οφείλεται στη συμπεριφορά κάποιου άλλου, εκείνο που στην πραγματικότητα προκαλεί την απογοήτευσή μου είναι το γεγονός ότι εγώ περίμενα τον άλλο να μου συμπεριφερθεί όπως εγώ ανέμενα, σύμφωνα με την εικόνα που είχα φτιάξει εγώ για κείνον. Εκείνος, φυσικά, είναι ο εαυτός του και ενεργεί σύμφωνα με τις δικές του πεποιθήσεις και πιστεύω. Το αν πληγώθηκα με τη συμπεριφορά του, αν θεωρώ ότι με αδίκησε, με πλήγωσε, ότι γκρέμισε την εμπιστοσύνη που του είχα, είναι δικό μου πρόβλημα. Ναι, διέψευσε τις προσδοκίες μου. Ναι, δεν είναι αυτό που περίμενα να είναι. Ναι, άλλη εικόνα είχα φτιάξει εγώ γι’ αυτόν.
Η απογοήτευση που νιώθω για τη στάση του άλλου απέναντί μου, δεν είναι γι’ αυτό που έκανε, αλλά γιατί άλλα προσδοκούσα από αυτόν… Επιβεβαιώνεται έτσι ότι για ό,τι μας συμβαίνει εμείς είμαστε υπεύθυνοι και δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία το γεγονός -στην συγκεκριμένη περίπτωση ο τρόπος που μας συμπεριφέρθηκε ο άλλος- αλλά ο τρόπος που αντιδρούμε σ’ αυτό.
Υπήρξε κάποια στιγμή στη ζωή σας που δεν θα ξεχάσετε ποτέ;
Ο θάνατος του πατέρα μου Κώστα και η γέννηση των παιδιών μου Κώστα και Έλενας, ήταν ίσως από τις πιο σημαντικές στιγμές στην ζωή μου
Εάν ένας νέος που βρίσκεται στην αρχή της επαγγελματικής του δραστηριότητας ζητούσε τη συμβουλή σας τι θα του λέγατε;
Στον νέο επιχειρηματία, στην αρχή της επιχειρηματικής του δράσης, μεταξύ άλλων θα του συνέστηνα ανεπιφύλακτα:
- Να έχει γνώση του αντικειμένου με το οποίο θα ασχοληθεί, να του αρέσει και να εστιάζει σ’ αυτό και μόνο.
- Να ερευνήσει προσεκτικά αν υπάρχει ικανοποιητική ζήτηση για το προϊόν ή την υπηρεσία που σχεδιάζει να προσφέρει και να εξασφαλίσει ότι η ποιότητα του δικού του υπερέχει, σε σχέση με τα υπόλοιπα του ανταγωνισμού.
- Να επενδύσει στην εξυπηρέτηση των πελατών του, γιατί ο ευχαριστημένος πελάτης αποτελεί την καλύτερη διαφήμιση.
- Να θεωρεί τους υπαλλήλους του ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ και να τους ενθαρρύνει να παίρνουν πρωτοβουλίες.
- Να έχει συνέπεια έργων και λόγων.