Η Lise Chevalier είναι Γαλλίδα εικαστικός. Συμμετείχε στην πρώτη καλλιτεχνική διαμονή κεραμικής που διοργανώθηκε το 2019 από το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος σε συνεργασία με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, το Υπουργείο Πολιτισμού, την Σχολή Καλών Τεχνών, το Γαλλικό Ινστιτούτο Παρισίων, την Γαλλική Προξενική Αρχή στη Ρόδο και η οποία φιλοξενείται κάθε χρόνο στο Κατάλυμα της Γαλλίας.
O ΠΡΟΤΟΥΡ σε συνεργασία με την Γαλλική Προξενική Αρχή Ρόδου παρουσιάζουν στο Κατάλυμα της Γαλλίας την ατομική της έκθεση «Το άσμα των πλατάνων» από 9 έως 30 Ιουλίου 2022.
Τα έργα της έκθεσης είναι εμπνευσμένα από τη βιωματική εμπειρία της παραμονής της δημιουργού στη Ρόδο, τη μαθητεία της κοντά στον γλύπτη και κεραμίστα Κώστα Νεοφύτου που την μύησε στη ροδίτικη παραδοσιακή κεραμική τέχνη και από τα ταξίδια της σε Νίσυρο και Καστελόριζο.
Στην έκθεσή της η Lise Chevalier παρουσιάζει ένα σύνολο έργων που δημιούργησε μεταξύ 2019 και 2022: μελάνια, κεραμικά, προβολές σχεδίων σε γυαλί, ποιήματα.
Με αυτή την ευκαιρία την συναντήσαμε και συνομιλήσαμε μαζί της.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη / Φωτογραφίες Μελίνα Ζωγράφου
Τι σημαίνει για εσάς το ότι είστε καλλιτέχνης;
Πιστεύω ότι ο καλλιτέχνης είναι κάποιος που αφιερώνει χρόνο στην προσπάθεια να συνδέσει τον εαυτό του με τον κόσμο μέσα από την διαίσθηση και τον στοχασμό, επιχειρώντας -χωρίς επιτυχία- να απαντήσει σε υπαρξιακά ερωτήματα.
Χωρίς επιτυχία, διότι αυτό είναι το πεπρωμένο του ανθρώπου. Αλλά μέσα από αυτή τη διαδικασία αναδύεται η τέχνη, η ποίηση, η δημιουργία.
Η τέχνη είναι αυτό που μένει από όλους τους πολιτισμούς. Ταξιδεύουμε για να θαυμάσουμε την ομορφιά, για να επισκεφτούμε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους. Η τέχνη μας συγκινεί, μας αγγίζει.
Προσωπικά για εμένα η ενασχόληση με την τέχνη έρχεται σαν κάτι πολύ φυσικό, αλλά ταυτόχρονα και από πολλές απόψεις αποτελεί και μία κανονική, πλήρη εργασία!
Διδάσκω καλλιτεχνικά σε σχολή στην πόλη μου Sète και μου αρέσει να ενθαρρύνω τους ανθρώπους να βρίσκουν το δικό τους δημιουργικό μονοπάτι.
Πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό στη ζωή μας να δίνουμε χώρο στην τέχνη.
Από πού αντλείτε έμπνευση για τις δημιουργίες σας;
Κυρίως από τη Φύση: φυτά, δέντρα, φωτιά, θάλασσα, δάσος, πέτρες….
Πώς ήταν η πρώτη σας εμπειρία στη Ρόδο το 2019;
Ήταν φανταστική. Ήρθα με πρόσκληση του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδας σε συνεργασία με το Προξενείο της Γαλλίας για να μάθω την παραδοσιακή κεραμική τέχνη της Ρόδου.
Μαθήτευσα για δύο μήνες κοντά στον καλλιτέχνη Κώστα Νεοφύτου και γνώρισα για πρώτη φορά την παράδοση του Ίκαρου.
Ήταν μία σπουδαία εμπειρία. Τι πιο μαγευτικό από το να μαθαίνεις κεραμική σε τέτοιες συνθήκες!
Βρέθηκα στη Ρόδο χειμώνα με βροχές, ανέμους, καταιγίδες. Έμενα στον Ξενώνα της Σχολής Καλών Τεχνών Αθηνών στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου. Οι αρχαίοι πέτρινοι τοίχοι με ταξίδευαν μέσα στην Ιστορία αιώνων.
Πώς αποφασίσατε να ταξιδέψετε στη Νίσυρο και στο Καστελλόριζο και πώς σας φάνηκαν αυτά τα νησιά;
Όσον αφορά τη Νίσυρο, ήθελα πολύ να ζήσω την πρωτόγνωρη εμπειρία να δω ένα ενεργό ηφαίστειο. Πραγματικά ήταν καταπληκτική η αίσθηση όταν μπήκα στον κρατήρα! Νιώθεις ότι συνδέεσαι με την αρχική πηγή όλων, ότι πλησιάζεις σε κάτι πολύ βαθύ.
Ζωγράφισα το μεγάλο κόκκινο έργο που είδατε στην έκθεση ανακαλώντας την ανάμνηση αυτού του συναισθήματος.
Η φύση είναι παντοδύναμη και άγρια. Η λάβα θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να ξεπηδήσει και να ξανακατέβει στα έγκατα με τόσο σθένος και δύναμη!…
Στο Καστελλόριζο με ενδιέφερε πολύ η γεωλογία: οι τρύπες στις πέτρες, οι σπηλιές. Καθώς πλησίαζα με το καράβι, έτσι όπως είδα το νησί, κατάλαβα ότι ήταν αυτό και αναλύθηκα σε δάκρυα, γιατί ήταν πανέμορφο. Το Αιγαίο Πέλαγος με συγκινεί πολύ.
Εκεί ανακάλυψα μεγάλες θαλάσσιες χελώνες και κατέγραψα τους ήχους από το νερό που διαπερνά τις τρύπιες πέτρες, κατσίκια και καμπάνες.
Δημιούργησα ένα κεραμικό έργο με σχήμα δύο καβούκια χελώνας και το έβαψα με χρωματιστό πηλό που πήρα από το νησί. Μέσα από το κεραμικό μπορείς να ακούσεις τον ήχο του Καστελλόριζου. Μερικά κόκκινα σχέδια από την έκθεση στο Κατάλυμα της Γαλλίας τα εμπνεύστηκα από αυτό το νησί.
Με ποιες τεχνικές δουλέψατε τα έργα σας για την έκθεση;
Για τη ζωγραφική χρησιμοποίησα έγχρωμο μελάνι επάνω σε γιαπωνέζικο χαρτί. Για την κεραμική, χρησιμοποίησα κυρίως φαγιάνς με φωτεινά χρώματα που εμπνεύστηκα από τον ΙΚΑΡΟ.
Εργάστηκα επίσης με φυσικά υλικά: κλαδιά που μάζεψα στα Πλατανάκια. Ήθελα να δημιουργήσω μία εγκατάσταση με πολύ αγνά υλικά.
Στην προβολή δείχνω 80 σχέδια με μελάνι που ζωγράφισα σε πολύ μικρές γυάλινες επιφάνειες, τα οποία προβλήθηκαν σε μεγάλη κλίμακα.
Η ποίηση συμπληρώνει τη ζωγραφική σας ή είναι κάτι ανεξάρτητο;
Ποίηση και ζωγραφική είναι το ίδιο για μένα. Είναι ο τρόπος μου να δημιουργώ εικόνες.
Το σχέδιο ή το χρώμα είναι πιο σημαντικό στη ζωγραφική;
Εδώ και πολλά χρόνια εργάστηκα κυρίως μέσα από κύκλους χρωμάτων: μπλε, κόκκινο, πράσινο. Τα χρώματα έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην προετοιμασία της συγκεκριμένης έκθεσης.
Αποφάσισα να δουλέψω στον μεγάλο χώρο με δύο συμπληρωματικά χρώματα (στον χρωματικό κύκλο, το κόκκινο και το πράσινο είναι συμπληρωματικά).
Στον μικρότερο χώρο, δούλεψα με χρώματα παλαιού τύπου: antique μπλε που θυμίζει θάλασσα και antique πορτοκαλί που θυμίζει το χρώμα του πηλού.
Και φυσικά με τα χρώματα του ΙΚΑΡΟΥ, καθώς σχεδίασα φυτά εμπνευσμένα από τον ΙΚΑΡΟ επάνω στις εκτυπώσεις των ποιημάτων μου.
Στον χώρο της προβολής, επικρατεί περισσότερο μία έκρηξη πολλών χρωμάτων. Καθώς είναι ζωγραφισμένα επάνω σε γυαλί, μπορεί κανείς να νιώσει την υγρή τους μορφή, που είναι πολύ διαφορετική από την αίσθηση που δίνουν στο χαρτί.
Κεραμική, ζωγραφική και ποίηση. Έρχεται κάποιο πρώτο στις δημιουργικές προτιμήσεις σας;
Δεν έχω ιδέα! Έρχονται και δένουν όλα μαζί.
Υπάρχει κάτι ή κάποιος που έχει επηρεάσει βαθιά;
Φυσικά, άλλωστε ένας καλλιτέχνης εργάζεται μόνο με επιρροές. Θα μπορούσα να πω ότι μου αρέσει πολύ να διαβάζω ποίηση, ανθρωπολογία, μυθολογία.
Έχω επηρεαστεί από άλλες κουλτούρες και ταξίδια.
Το φάσμα του ενδιαφέροντός μου στην τέχνη είναι πολύ ευρύ: από άλογα της Παλαιολιθικής περιόδου, μέχρι εννοιολογικά έργα τέχνης.
Χαίρομαι όταν η τέχνη μου δείχνει κάτι που δεν έχω ξαναδεί. Κάθε φορά που βλέπω μία σπουδαία έκθεση, θέλω να γυρίσω στο εργαστήρι μου και να δουλέψω!
Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα μέσα από τα έργα σας;
Δεν το σκέφτομαι αυτό όταν εργάζομαι. Ελπίζω πραγματικά οι άνθρωποι να επικοινωνήσουν με τα έργα μου, ελπίζω τα έργα μου να τους ανοίξουν παράθυρα, όπως άνοιξαν και για μένα όταν τα δημιουργούσα.
Ποιά είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Θα δείξω τα έργα που δημιούργησα στη Ρόδο στο Παλέρμο στα πλαίσια της Μπιενάλε ΒΑΜ. Εργάζομαι κι ετοιμάζομαι επίσης για μία νέα καλλιτεχνική διαμονή στο Κιότο και έκθεση στο Παρίσι.
Και αισιοδοξώ ότι πάντα θα υπάρχουν και νέες εκπλήξεις.
Κλείνοντας, θα ήθελα να σας πω ότι πραγματικά απόλαυσα τη δημιουργία αυτής της έκθεσης που έγινε με την υποστήριξη του γαλλικού προξενείου στη Ρόδο.
Όπως ξέρετε, η έκθεσή μου πραγματοποιείται στο πλαίσιο του μεγάλου προγράμματος κεραμικής και εργαστηρίων στο Κατάλυμα της Γαλλίας, που ασχολείται τόσο πολύ με την μετάδοση της παράδοσης του ΙΚΑΡΟΥ, με πρωτοβουλία της προξένου της Γαλλίας Αλίκης Μοσχή Gauguet.
Την ευχαριστώ πάρα πολύ για όλη τη διοργάνωση της έκθεσης, καθώς και τον ΠΡΟΤΟΥΡ και τον διευθυντή του κ. Διονύση Τσιλιγκίρη για την οικονομική και ουσιαστική υποστήριξη.
Ποια είναι η Lise Chevalier
Γεννημένη το 1985, η Lise Chevalier ζει και εργάζεται στην πόλη Sète της Νότιας Γαλλίας.
Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Montpellier και στο Πανεπιστήμιο Τεχνών του Βερολίνου. Έχει εκθέσει έργα της σε Παρίσι, Sète, Μονπελιέ, Τουλούζη καθώς και σε Βερολίνο, Τεχεράνη, Κωνσταντινούπολη, Βελιγράδι, Ρόδο, Κιότο.
Είναι ιδρύτρια της διαμονής Ευρωπαίων γυναικών καλλιτεχνών A.T.E.N.A. στην Sète.
Σήμερα, μπορεί κανείς να δει την δουλειά της στο Παρίσι, στην έκθεση «Comme un fleuve qui déborde» (Σαν ένα ποτάμι που ξεχειλίζει) στην Topographie de l’art, Παρίσι 3.
Φιλοξενείται σε καλλιτεχνική διαμονή και ετοιμάζει έκθεση στο Παλέρμο, στο Palazzo Sant’Elia, στο πλαίσιο ανταλλαγής μεταξύ Sète, Παλέρμο και της Biennale BAM (Οκτώβριος 2022).
Εργάζεται από κοινού με Γιαπωνέζα καλλιτέχνιδα και ετοιμάζεται για καλλιτεχνική διαμονή το 2023, στο παραδοσιακό κέντρο κατασκευαστών χαρτιού Kurotani, στην επαρχία του Κιότο.