Μιχάλης Καλαεντζής
“Όποιος μπορεί να περπατήσει, μπορεί και να τρέξει. Όποιος μπορεί να μιλήσει, μπορεί και να τραγουδήσει”.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Ας ξεκινήσουμε με τα χρόνια της Αθήνας και την καλλιτεχνική σας δράση εκεί.
Γεννήθηκα στη Ρόδο. Στην Αθήνα ξεκίνησα τις μουσικές μου σπουδές το 1988, που κατά τη διάρκειά τους προέκυπταν πολλές και διάφορες επαγγελματικές προτάσεις, συνεργασίες με σημαντικούς και αξιόλογους καλλιτέχνες, ελληνικού και διεθνούς κύρους, συγκροτήματα από τον εξωτερικό και εσωτερικό χώρο. Το σημαντικότερο όμως όλων ήταν η συμμετοχή μου επαγγελματικά στη Χορωδία και τη Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, που υπήρξαν μεγάλο σχολείο για μένα. Συνδύαζα λοιπόν τις σπουδές με τις καλλιτεχνικές μου εμφανίσεις.
Είχατε λοιπόν ήδη μία επιτυχημένη πορεία εκεί. Πώς αποφασίσατε να επιστρέψετε στη Ρόδο;
Αφορμή στάθηκε ο διορισμός μου το έτος 1999 σαν αναπληρωτής στο Μουσικό Σχολείο Ρόδου, διερευνητικά στην αρχή.
Πράγματι, όταν έχεις μία έντονη παρουσία στην πρωτεύουσα δυσκολεύεσαι να επιστρέψεις στην επαρχία. Θα μπορούσα τις εποχές της ευμάρειας που η «επίδειξη πήγαινε σύννεφο» να το εκμεταλλευθώ, με την καλή έννοια, προτίμησα όμως να επενδύσω και να ασχοληθώ με την εκπαιδευτική κοινότητα και τις γνώσεις και τα οφέλη που αποκόμισα από τις σπουδές μου να τα εντρυφήσω στα παιδιά. Το γεγονός ότι δημιουργήθηκε και στην πόλη που γεννήθηκα Μουσικό Σχολείο με ενθουσίασε πολύ.
Τα παιδιά που θα φοιτούσαν σ’ αυτό θα είχαν την ευκαιρία και τη δυνατότητα μαζί με τα άλλα μαθήματα να διδάσκονται δωρεάν και μουσική. Στη συνέχεια προέκυψε ο διαγωνισμός του Α.Σ.Ε.Π. όπου πέτυχα με πολύ υψηλή βαθμολογία και αφού μονιμοποιήθηκα, αποφάσισα ότι θα εγκατασταθώ πια στη Ρόδο.
Διευθύνετε τρεις πολύ ζωντανές και δραστήριες χορωδίες. Μιλήστε μας γι’ αυτές.
Εδώ και είκοσι χρόνια διευθύνω τη Χορωδία του Μουσικού Σχολείου, τη Μικτή Χορωδία του Δήμου Ρόδου και από το 2013 την Παιδική Χορωδία Amabile του επικοινωνιακού ιδρύματος της Ι.Μ. Ρόδου.
Ανέλαβα τη Μικτή Χορωδία εφ’ όσον μου ζητήθηκε, αφού η προκάτοχός μου και πρώτη μου δασκάλα στο βιολί Ξένη Έμνερ Παπαχαλκίτη είχε συνταξιοδοτηθεί. Η χορωδία παρέμεινε για αρκετό χρόνο χωρίς μαέστρο. Ήταν μία πρόκληση αυτή για μένα, διότι τότε ήταν στελεχωμένη από ακατάλληλα φωνητικά μέλη, με αρκετούς υπερήλικες χορωδούς, χωρίς σωστή φωνή πλέον, συνηθισμένους να λένε εύκολα τραγούδια, της παρέας. Μεθοδικά και σιγά-σιγά ανέβασα τον πήχυ με πιο απαιτητικό ρεπερτόριο, πρόσθεσα νέα μέλη πιο κατάλληλα ηλικιακά κι έτσι είχαμε νέα εξέλιξη.
Η Χορωδία του Μουσικού Σχολείου από τη φύση της δεν έχει σταθερότητα, αφού οι μαθητές συνεχώς αλλάζουν, καθώς οι νέες τάξεις διαδέχονται τις προηγούμενες. Το Μουσικό Σχολείο είναι κύτταρο πολιτισμού με μεγάλη προσφορά στη μουσική στη Ρόδο. Πέρσι είχαμε δύο πολύ σημαντικές συνεργασίες, η μία με τη χορωδία του Πανεπιστημίου του Yale και η άλλη με την περίφημη Γαλλική Χορωδία Mikrokosmos. Συμμετείχαμε επίσης στην εκδήλωση που έγινε στο Μέγαρο Μουσικής για τα 100 χρόνια ίδρυσης της Γ.Σ.Ε.Ε., τραγουδώντας με τον Διονύση Σαββόπουλο και τη Μαρία Φαραντούρη.
Και η Amabile;
Η Παιδική Χορωδία Amabile είναι μία πρωτοβουλία, που παρ’ όλο τον «κοσμικό» προσανατολισμό της, τυγχάνει να έχει τη στήριξη της Ιεράς Μητρόπολης Ρόδου και τους ευχαριστώ για αυτό. Αποτελείται από παιδιά Δημοτικού και των πρώτων τάξεων του γυμνασίου, ώστε να δώσουμε και στα μικρότερα παιδιά τη δυνατότητα και τη χαρά να τραγουδάνε σε μία ομάδα. Έχει λάβει μέρος σε συναυλίες με σημαντικούς καλλιτέχνες, όπως π.χ. με τον Στ. Κόκοτα, Γ. Χατζηνάσιο, Γ. Θεοφάνους και άλλους. Λειτουργούμε σα συγκοινωνούντα δοχεία οι τρεις χορωδίες.
Είστε σολίστ και μαέστρος. Σε τι διαφέρουν οι δύο ιδιότητες;
Παίζω κυρίως βιολί και λίγο πιάνο. Η διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι ο μαέστρος έχει να κάνει με έμψυχο υλικό, δηλαδή με ανθρώπους και όχι με υλικό κατασκεύασμα, όπως είναι ένα μουσικό όργανο.
Λένε ότι οι μαέστροι έχουν την ικανότητα στη διάρκεια μίας συναυλίας να αντιλαμβάνονται τα πάντα. Ισχύει;
Ισχύει… αντιλαμβάνομαι μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια. Το να είσαι μαέστρος σημαίνει ότι έχεις εξασκήσει και την ακοή σου. Αυτή είναι η δουλειά σου.
Είναι χάρισμα η καλή φωνή; Κάποιοι πιστεύουν ότι δεν το έχουν.
Παράφωνοι άνθρωποι δεν υπάρχουν. «Όποιος μπορεί να περπατήσει, μπορεί και να τρέξει. Όποιος μπορεί να μιλήσει, μπορεί και να τραγουδήσει». Όμως αν κάποιος δεν χρησιμοποιεί τη φωνή του σωστά και όπως απαιτεί ένα χορωδιακό σύνολο ή έστω τραγουδώντας μόνος του, απλά δεν την καλλιεργεί. Ίσως κάποτε να του είπαν «είσαι φάλτσος, δεν τραγουδάς σωστά», οπότε δεν ξανατόλμησε. Θα έπρεπε να δοκιμάσει τουλάχιστον τη φωνή του. Δεν τραγουδάμε όλοι το ίδιο. Οι φωνές έχουν διαφορετικό εύρος. Η περιοχή που μπορεί κάποιος να τραγουδήσει ένα τραγούδι δεν είναι ίδια με αυτή που μπορεί κάποιος άλλος να πει το ίδιο τραγούδι – γι’ αυτό και οι φωνές διακρίνονται σε ψηλές, χαμηλές, ανάλογα με το πού βρίσκεται η φωνή του καθενός. Όπως και στη μουσική: δεν μπορούμε να βάλουμε ένα κοντραμπάσο να παίξει ακριβώς αυτά που θα ακουστούν από ένα βιολί, ούτε ένα βιολί αυτά που θα ακουστούν από ένα κοντραμπάσο. Θα χρησιμοποιήσουμε το κοντραμπάσο για τις χαμηλές νότες και το βιολί για τις υψηλές. Το ίδιο συμβαίνει και με τις φωνές.
Τι χαρακτηρίζει έναν καλό μαέστρο;
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να διαθέτει τα στοιχεία ενός «καλού πατέρα». Ο ρόλος του είναι κυρίως να «εμπνέει» τους χορωδούς που έχει απέναντί του. Να είναι δίκαιος προς όλους, στοργικός, αυστηρός εκεί που πρέπει και να έχει χιούμορ. Θα πρέπει να κατέχει καλά το πώς θα διδάξει ένα ομαδικό τραγούδι, δεν χωρούν πειράματα σε αυτό. Ένας καλός πιανίστας δεν σημαίνει ότι μπορεί να είναι καλός διευθυντής χορωδίας.
Παρακολούθησα πάρα πολλά σεμινάρια Διεύθυνσης Χορωδίας όσο ήμουν στην Αθήνα. Υπήρξα τυχερός που είχα δάσκαλο και μαέστρο μου στην Χορωδία της ΕΡΤ τον Αντώνη Κοντογεωργίου, έναν μαέστρο υψηλών προδιαγραφών. Δεν υπήρχε καλύτερο σχολείο από το να κάνεις καθημερινά πρόβα μαζί του!
Πού βρισκόμαστε στην Ελλάδα σε σχέση με τις παιδικές χορωδίες;
Δυστυχώς η εκπαίδευσή μας ωχριά σε σχέση με άλλες χώρες όπου δίνουν μεγάλη βαρύτητα στο τραγούδι μέσα από το σχολείο. Οπότε όλα τα παιδιά τραγουδάνε. Πώς εκεί γίνεται και εδώ όχι; Τα παιδιά πρέπει να συμμετέχουν σε παιδική χορωδία, είναι το άλφα και το ωμέγα.
Θυμάστε κάποια συγκινητική στιγμή από αυτά τα είκοσι χρόνια;
Δεν είναι μία, είναι πολλές. Κάθε εκδήλωση έχει στιγμές κορύφωσης, π.χ. όταν παίρνεις μέρος σε ένα διαγωνισμό και κερδίζεις βραβείο, όπως συνέβη με τη χορωδία του Μουσικού Σχολείου που λάβαμε στους καλλιτεχνικούς αγώνες σχολικών χορωδιών κατακτώντας για πρώτη φορά το Α’ Πανελλήνιο Βραβείο και μάλιστα για τέσσερις συνεχόμενες χρονιές. Ή όταν πήραμε την πρώτη μας διάκριση στο Φεστιβάλ Χορωδιών της Ναυπάκτου με τη Μικτή Χορωδία. Όλες αυτές οι στιγμές της ομάδας μένουν χαραγμένες μέσα στη μνήμη και του μαέστρου και των χορωδών.
Πιστεύετε ότι υπάρχει αυτό που λέμε ταλέντο;
Ναι, αν και δεν είναι απλό. Εγώ δεν μπορώ π.χ. να ζωγραφίσω. Άρα μπορώ να πω ότι δεν έχω ταλέντο στη ζωγραφική. Αλλά γιατί δεν μπορώ να ζωγραφίσω; Διότι δεν μου δημιουργείται η ανάγκη να εκφραστώ μέσω της ζωγραφικής. Όμως από παιδί μου δημιουργήθηκε η ανάγκη να τραγουδάω σε ομάδα, όχι μόνος μου, γι’ αυτό και από τη Β’ Δημοτικού ήμουν στις σχολικές χορωδίες. Αν μου έλεγαν «σταμάτα τη μουσική», δεν θα μπορούσα να υπάρξω. Άρα ναι, υπάρχει ταλέντο, που πρέπει να καλλιεργείται με την εξάσκηση.
Ποιες είναι οι πιο ευχάριστες στιγμές στη ζωή μίας χορωδίας;
Οι χορωδοί και ο μαέστρος μπορεί να ευχαριστηθούν από μία εντατική και πολύωρη πρόβα, μία επιτυχημένη μουσική παράσταση, μέχρι ένα καλλιτεχνικό ταξίδι για να συμμετάσχουν σε κάποιο φεστιβάλ χορωδιών ή μία συναυλία εκτός Ρόδου. Έχουν υπάρξει αρκετές τέτοιες στιγμές με δυνατά και έντονα συναισθήματα συγκίνησης και ψυχικής ανάτασης που θα τα θυμόμαστε όσο ζούμε!
Στις πρόβες μας, ακόμα κι αν τύχει να έλθουμε στενοχωρημένοι, φεύγουμε πάντα ευτυχισμένοι!
Τι ωφελεί έναν ενήλικα η συμμετοχή του σε μία χορωδία;
Καλή ερώτηση! Το τραγούδι στη χορωδία μπορεί να φέρει σημαντικά οφέλη κοινωνικά, συναισθηματικά και ψυχολογικά. Τώρα πλέον βλέπουμε ότι υπάρχουν και βιολογικά οφέλη. Σύμφωνα με πρόσφατες ανακαλύψεις αρκεί μία ώρα τραγουδιού σε χορωδία για να μειωθούν σημαντικά οι ορμόνες του στρες και να αυξηθούν εκείνες που βοηθούν στην άμυνα του οργανισμού. Υπάρχουν άνθρωποι που οι ζωές τους κυριολεκτικά μεταμορφώθηκαν μετά την απόφασή τους να γίνουν μέλη μίας χορωδίας και διακατέχονται από την αίσθηση ότι συμμετέχουν σε μία ομάδα με βαθύτερο και υψηλότερο σκοπό. Με αυτόν τον τρόπο είναι πιο ικανοποιημένοι από τη ζωή τους και έχουν υψηλότερα ποσοστά κοινωνικής ευημερίας συγκριτικά με εκείνους που τραγουδούν μόνοι τους.
Στο σημείο αυτό δεν πρέπει να παραβλέψουμε και τα οφέλη που προκύπτουν στον τομέα της υγείας, αναλογιζόμενοι ότι δεν είναι διόλου αμελητέα. Διότι μέσω της καλλιέργειας της φωνής του ο άνθρωπος βελτιώνει την αναπνευστική-καρδιακή του λειτουργία, ενώ συνειδητά απέχει από τις επιβλαβείς συνήθειες, που θα αλλοιώσουν το φωνητικό του ηχόχρωμα.
Στη χορωδία το «Εγώ» γίνεται «Εμείς».
Τα ίδια ισχύουν και για την παιδική χορωδία;
Θα μπορούσαμε να μιλάμε πολλές ώρες για τα οφέλη που μας προσφέρει η μουσική και ειδικότερα η χορωδιακή τέχνη. Για τα παιδιά, η συμμετοχή τους σε μία χορωδία παίζει καταλυτικό ρόλο τόσο στην ψυχοσωματική τους εξέλιξη όσο και στην ομαλή κοινωνικοποίησή τους. Η χορωδία αποτελεί την κοιτίδα ανάπτυξης-καλλιέργειας της συνεργατικότητας, της αλληλεγγύης και του ομαδικού πνεύματος μεταξύ των μελών της. Η Καναδή Διευθύντρια Χορωδίας Bartle τονίζει ότι «Ο ρόλος μίας παιδικής χορωδίας δεν είναι απλά ψυχαγωγικός, αλλά πολύ πιο σπουδαίος. Είναι μορφωτικός, παιδαγωγικός, κοινωνικός. Παράλληλα, δηλαδή με τη μουσική καλλιέργεια και ευχαρίστηση που προσφέρει στα παιδιά, συμβάλλει ουσιαστικά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους».
Τα παιδιά διευρύνουν το γνωστικό τους υπόβαθρο, αποκτούν πειθαρχία και ευγενή άμιλλα, αναπτύσσεται η συλλογικότητα και ενισχύεται η συγκέντρωσή τους. Το χορωδιακό τραγούδι βοηθά τα παιδιά να διοχετεύουν δημιουργικά την έκδηλη ανάγκη τους για έκφραση αλλά και για εκτόνωση αποκομίζοντας έτσι ηρεμία καθώς και ψυχική ισορροπία.
Πιστεύετε ότι ο καλλιτέχνης βλέπει τον κόσμο διαφορετικά από τον απλό άνθρωπο;
Οι καλλιτέχνες γενικώς είναι πιο ευαίσθητοι από τη φύση τους και προβληματίζονται περισσότερο με θέματα που αφορούν το περιβάλλον, την οικολογία, την αισθητική και την ειρήνη στον κόσμο.
Πώς βλέπετε πολιτιστικά τη Ρόδο;
Υπάρχει πρόοδος. Αν και στη Ρόδο δεν υπάρχουν υποδομές, ενώ υπάρχει πολύς κόσμος που αγαπάει την τέχνη – τον χορό, τη μουσική κ.α. Δεν έχουμε π.χ. θέατρο, αλλά υπάρχουν τόσες θεατρικές ομάδες που το παλεύουν. Σε ότι αφορά τη μουσική είμαστε σε πολύ καλό δρόμο και σ’ αυτό βοήθησε πολύ το Μουσικό Σχολείο από το οποίο έχουν αποφοιτήσει ταλαντούχα παιδιά, που είναι πλέον πολύ καλοί καλλιτέχνες.
Πώς βρίσκετε αυτή τη θετική ενέργεια που σας χαρακτηρίζει;
Την αντλώ από την αγάπη των παιδιών και των ενηλίκων που έρχονται στη χορωδία. Η χορωδία είναι ένας καθρέφτης – ο μαέστρος κοιτώντας τους χορωδούς βλέπει τον εαυτό του και αυτοί κοιτώντας τον μαέστρο βλέπουν τον εαυτό τους. Ακριβώς όπως όταν κοιτάμε το είδωλό μας σε έναν καθρέφτη.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Μέσα στις επόμενες ημέρες ξεκινούν και φέτος οι χορωδίες.
Η Μικτή Χορωδία έχει προσκληθεί να λάβει μέρος σε κάποιες εκδηλώσεις τον Μάρτιο στη Βουδαπέστη και στον προγραμματισμό της Παιδικής Χορωδίας Amabile εντάσσεται ένα καλλιτεχνικό ταξίδι στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης.
Ο Μιχάλης Καλαεντζής από παιδί εξεδήλωσε ενδιαφέρον και αγάπη για τη Μουσική, τραγουδώντας στην Χορωδία του «Πρότυπου Δημοτικού Σχολείου» της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Ρόδου κι αργότερα στην «Παιδική – Νεανική Χορωδία» του Δήμου Ρόδου. Το 1981 ξεκινάει μαθήματα βιολιού και θεωρητικών. Το 1988 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, για να ασχοληθεί συστηματικά με τη Μουσική.
Αρχίζει σπουδές στο Εθνικό Ωδείο, Αρμονίας με τον Μιχ. Ροζάκη, και βιολιού & βιόλας με τον Γ. Βατικιώτη. Αρίστευσε και στους δύο τομείς, ενώ συνέχισε σπουδές Ανώτερων Θεωρητικών και Σύνθεσης – ενορχήστρωσης κατά τη διάρκεια πολυετούς μαθητείας κοντά στους καθηγητές Π. Κούκο, Σπ. Ραυτόπουλο, Γ. Αυγερινό και Σpπ Γαρδικιώτη, όπου ολοκλήρωσε με άριστα τα πτυχία της Αντίστιξης, Φυγής, και Ενοργάνωσης Πνευστών Οργάνων και του διπλώματος στο τμήμα Σύνθεσης.
Παράλληλα με τις σπουδές του πήρε μαθήματα πιάνου (Β. Σκευοφύλακα) και κλασσικού τραγουδιού (Misa Ikeuchi), και παρακολούθησε σεμινάρια και θερινές ακαδημίες διεύθυνσης χορωδίας (A. Κοντογεωργίου, Ε. Erricson, J. A. Bartle, N. Ευθυμιάδης, Κ. Κωνσταντάρας, Μ. Καλδή), Μουσικοκινητικής Αγωγής, Αρμονίας της Jazz (Σπ. Ραφτόπουλος-Μ. Αλεξίου), ενω συμμετείχε στο επιδοτούμενο από την Ε.Ε. εξάμηνο σεμινάριο χορωδιακής εκπαίδευσης και κατάρτισης (Δήμος Αθηνών, 1992).
Έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με την εκτέλεση, εκμάθηση και διδασκαλία της μουσικής, την ενορχήστρωση και την οργάνωση – διδασκαλία και διεύθυνση μουσικών συνόλων και χορωδιών.
Από το 1988 έχει συμμετάσχει σε σημαντικές χορωδίες και ως μέλος τους έχει λάβει μέρος σε πολλές συναυλίες στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στο Παλλάς, στα Δημοτικά Θέατρα Αθήνας και Πειραιά, στο Ηρώδειο, στο θέατρο Επιδαύρου, σε πολλές πόλεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Ιαπωνία, Γαλλία, Ισπανία, Γερμανία, Βέλγιο, Ολλανδία, Τσεχία, Φινλανδία, Ιταλία, Αυστρία, Αίγυπτο, Κύπρο, Αυστραλία, Αργεντινή, Βραζιλία, Η.Π.Α. Καναδά κ.α.) στο πλαίσιο συναυλιών και διαγωνισμών.
Υπήρξε τακτικό μέλος της Χορωδίας της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης με την οποία συμμετείχε σε πολυάριθμες παραγωγές της στην Ελλάδα και στο εξωτερικό με μαέστρους όπως: H.Rilling, M.Plasson, J.Delacôte, I.Ficher, M.Shostakovich, O. Koch, κ.α. καθώς και με τους Έλληνες συνθέτες Μ. Χατζιδάκη, Μ. Θεοδωράκη, Στ. Ξαρχάκο, Ελ. Καραΐνδρου, Γ. Μαρκόπουλο, Η. Ανδριόπουλο κ.α.
Συνεργάστηκε με την «Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα» της Ε.Ρ.Τ. καθώς και την Συμφωνική Ορχήστρα «Εναρμόνια» Αθηνών. Έχει επίσης συνεργαστεί με γνωστούς Έλληνες καλλιτέχνες και με το Αμερικανικό διεθνές Συγκρότημα «The Walkabouts» σε συναυλίες, παραστάσεις, τηλεοπτικές εκπομπές και στη δισκογραφία.
Έχει ενορχηστρώσει μουσική για το Θέατρο, το Ραδιόφωνο και τη δισκογραφία και έχει συνεργαστεί με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ρόδου.
Το 1999 κατόπιν διαγωνισμού του ΑΣΕΠ διορίζεται στο Μουσικό Σχολείο Ρόδου, όπου εξακολουθεί να διδάσκει, έχοντας παράλληλα την διεύθυνση της Χορωδίας Ευρωπαϊκής Μουσικής, με την οποία έχει πραγματοποιήσει πλήθος εμφανίσεων και έχει λάβει πολλές βραβεύσεις και διακρίσεις. Τον Νοέμβριο του 2016 στο Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ Ναυπλίου η χορωδία έλαβε χρυσό μετάλλιο και Α’ βραβείο
Το 2000, κατόπιν προτάσεως, αναλαμβάνει την καλλιτεχνική διεύθυνση της Μικτής Χορωδίας Δήμου Ροδίων, με την οποία έχει πραγματοποιήσει, περισσότερες από 200 εμφανίσεις στην Ελλάδα στο Εξωτερικό αποσπώντας βραβεία, διακρίσεις και άριστες κριτικές, παράλληλα με την διοργάνωση χορωδιακών συναντήσεων και επιμορφωτικών σεμιναρίων
Τον Σεπτέμβριο του 2012 ιδρύει χορωδιακό τμήμα από παιδιά μελών της Μικτής Χορωδίας το οποίο από το 2014 εντάσεται στις δραστηριότητες του Επικοινωνικού Ιδρύματος της Ιεράς Μητροπόλεως Ρόδου με την σημερινή ονομασία “Παιδική Χορωδία Amabile”
Δίδαξε ως επιμορφωτής σε νεοδιόριστους εκπαιδευτικούς μουσικής (α΄ φάση εισαγωγικής επιμόρφωσης 2006-07, Π.Ε.Κ. Πειραιά) και σε επιμορφωτικές συναντήσεις (2012, Τμήμα Παιδαγωγικής & Επιστημονικής Καθοδήγησης), και έχει εμφανισθεί σε τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκμπομπές σαν μουσικός αλλά και σαν προσκεκλημένος σε συνεντεύξεις.
Είναι μέλος της Ελληνικής Ένωσης για τη Μουσική Εκπαίδευση (Ε.Ε.Μ.Ε.) ενώ διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. του Οργανισμού Πολιτιστικής Ανάπτυξης της Νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Δωδεκανήσου.
Έχει τιμηθεί με πλακέτα για την μουσικοπαιδαγωγική προσφορά του από τον Σύλλογο Γονέων & Κηδεμόνων του Μουσικού Σχολείου Ρόδου, τον σύλλογο αυτοάνοσων νοσημάτων “Θάλλεια”, τους διοικητές της 95 ΑΔΤΕ στρατηγό Ρουσάκη & στρατηγό Χιονή, την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, την Εταιρεία Υποστήριξης Θυμάτων Τροχαίων Ατυχημάτων Ε.Υ.ΘΥ.Τ.Α. Ρόδου και τον Αθλητικό Σύλλογο Ιστιοπλόων ανοιχτής Θαλάσσης Ρόδου.
Είναι απόφοιτος του Πανεπιστήμιου Αιγαίου στο τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών)
Η Μικτή Χορωδία Δήμου Ρόδου ιδρύθηκε το 1962 από την Ξένη Έμνερ-Παπαχαλκίτου, η οποία ήταν και μαέστρος της ως το έτος 1998.
Για είκοσι χρόνια, ήταν η μοναδική χορωδία της Ρόδου διαγράφοντας μια λαμπρή καλλιτεχνική τροχιά. Σε αυτό το διάστημα έδωσε εκατοντάδες συναυλίες τόσο στη Ρόδο όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα την Κύπρο και στο εξωτερικό, αποσπώντας βραβεία και διακρίσεις. Από το έτος 2000, την ευθύνη της διεύθυνσης της χορωδίας έχει ο καθηγητής του Μουσικού Σχολείου Ρόδου Μιχάλης Καλαεντζής. Υπό την εμπνευσμένη διεύθυνση του και τις συνεχείς προσπάθειες των μελών της, συνεχίζει να επιδεικνύει αξιοσημείωτη καλλιτεχνική παρουσία και να συμμετέχει σε σημαντικές εκδηλώσεις. Έχει λάβει μέρος επανειλημμένα σε πολλά θεσμοθετημένα φεστιβάλ μουσικής (Ιπποκράτεια Κω, Φεστιβάλ Τέχνης Ρόδου. Φεστιβάλ Σύμης, Μεσαιωνικό Φεστιβάλ Ρόδου, Μέρες Μουσικής, Ιαλύσια, Εκκλησιαστικού Οργάνου Αγ. Φραγκίσκου Ρόδου Terra Sancta κ.α.) καθώς επίσης σε σημαντικά διεθνή συνέδρια που έχουν πραγματοποιηθεί στη Ρόδο. Έχει πραγματοποιήσει μουσικοφιλολογικά αφιερώματα σε πολλούς σημαντικούς Έλληνες συνθέτες και ποιητές και «χορωδιακές συναντήσεις» με χορωδίες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Παράλληλα έχει οργανώσει σεμινάρια επιμόρφωσης των μελών της με εισηγητές σημαντικούς μαέστρους (Ν. Ευθυμιάδης, Κ. Κωνσταντάρας, Reiner Pahner κ.α.). Συγχρόνως με το κοινωνικό και καλλιτεχνικό της έργο η Μικτή Χορωδία αποτελεί έναν παιδαγωγικό πυρήνα αφού έδωσε κίνητρο σε διατελέσαντα μέλη της να δραστηριοποιηθούν πλέον ως σολίστ και μαέστροι άλλων επιμέρους τοπικών χορωδιακών σχημάτων.
Το 2006 παρουσίασε το έργο του Χρήστου Λεοντή «ΜΗΤΗΡ ΘΕΟΥ» και συμμετείχε σε συναυλία του Κώστα Μακεδόνα αφιερωμένη στον Σταύρο Κουγιουμτζή. Τον Μάρτιο του 2007, το γυναικείο τμήμα της χορωδίας συμμετείχε σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Ευγενίδειο Ίδρυμα Αθηνών για τον εορτασμό της 60ης επετείου από την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου έπειτα από πρόσκληση του Υπουργείου Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής. Τον Οκτώβριο του 2007, έλαβε μέρος στο 4ο Χορωδιακό Φεστιβάλ Ναυπάκτου όπου κατέκτησε το Γ΄ βραβείο. Το 2008 η χορωδία συνεργάστηκε με τον μουσικοσυνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλο ενώ την ίδια χρονιά, ταξίδεψε στην Assisi της Ιταλίας όπου έδωσε συναυλία, αποσπώντας άριστες κριτικές. Το 2009, η Χορωδία συνεργάστηκε με ιδιαίτερη επιτυχία σε συναυλίες που πραγματοποιήθηκαν στη Ρόδο με τις ορχήστρες: Αθηναϊκή Συμφωνιέτα, (υπό τη δ/νση του Γιώργου Αραβίδη), Κρατική Συμφωνική Ορχήστρα της Προύσας, (υπό τη δ/νση του Ender Sakpinar), και Sofia Sinfonieta, (υπό τη δ/νση του συνθέτη Φίλιππου Τσαλαχούρη). Την ίδια χρονιά πήρε μέρος στο 27ο Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ Καρδίτσας αποσπώντας άριστες κριτικές.
Τα τελευταία χρόνια η Χορωδία συνεχίζει με αμείωτο ενδιαφέρον την καλλιτεχνική της πορεία από την οποία αξίζει να αναφέρουμε:
Το 2011 συμμετείχε στην τελετή έναρξης του 16ου διεθνούς πρωταθλήματος σκοποβολής (IPSC) που πραγματοποιήθηκε στο Αρχαίο Στάδιο της Ρόδου. Το 2012, γιόρτασε τα 50 χρόνια από την ίδρυση της, με μια σειρά συναυλιών, θέλοντας φέρει το χορωδιακό τραγούδι, κοντά σε όλους. Το 2013, παρουσίασε ολοκληρωμένο το έργο «ΖΟΡΜΠΑΣ» του Μ. Θεοδωράκη στο Freiburg και στην Konstanz της Γερμανίας, συμπράττοντας με χορωδίες από την Γερμανία, την Αυστρία και την Ιταλία και την συμφωνική Ορχήστρα του πανεπιστημίου της Konstanz ενώ την επόμενη χρονιά η συναυλία επαναλήφθηκε στη Ρόδο. Την ίδια χρονιά παρουσίασε σε α΄εκτέλεση το έργο του συνθέτη Φ. Τσαλαχούρη, “ΑΝΑΣΤΑΣΗ”. To 2014 τραγούδησε στην επίσημη τελετή του συνεδρίου των Ιωαννιτών Ιπποτών που πραγματοποιήθηκε στη Ρόδο. Το 2015 συνεργάστηκε με την γνωστή σοπράνο Σόνια Θεοδωρίδου και την ορχήστρα «MOBILE» (υπό τη δ/νση του Θεόδ. Ορφανίδη) στην επετειακή συναυλία γα το ολοκαύτωμα των Εβραίων, έλαβε μέρος στο 11ο διεθνές φεστιβάλ Αιγαίου στην Σύρο, ενώ παρουσίασε σε α΄ εκτέλεση το έργο του συνθέτη Σ. Δεσπότη, “ΘΡΗΝΩΔΙΑ”.
Όπως και οι προηγούμενες, έτσι και η χρονιά που διανύουμε είναι πολύ δημιουργική αφού η χορωδία έχει πραγματοποιήσει, μεταξύ των άλλων, ήδη σημαντικότατες εμφανίσεις.
Σημειώνεται ότι στη φετινή πλούσια σε ποσότητα και ποιότητα δράση της χορωδίας περιλαμβάνονται: Συμμετοχή στις συναυλίες των Γιώργου Νταλάρα – Μαρίας Φαραντούρη και Νότη Μαυρουδή – Νένας Βενετσάνου, σύμπραξη στις συναυλίες-αφιερώματα στον Οδυσσέα Ελύτη, σε συνεργασία με τη Δρ Φιλοσοφίας Χαρά Κοσεγιάν και στον Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, με την σολίστα Ίριδα Μαυράκη, συμμετοχή στα μεσαιωνικά φεστιβάλ της Λίνδου και της Κρητηνίας ενώ έλαβε μέρος στην επίσημη έναρξη του 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Κοινωνιολογίας που οργάνωσε το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Ακόμη, έλαβε μέρος στη συναυλία της χορωδίας της ΔΕΗ-ΔΕΔΔΗΕ, στο παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, άνοιξε την εκδήλωση της απονομής Βραβείων Περιβαλλοντικής Ευαισθησίας « ΟΙΚΟΠΟΛΙΣ 2016» στις Πηγές Καλλιθέας, συμμετείχε στη μουσικοχορευτική εκδήλωση του Συλλόγου Γυναικών Κοσκινού, αφιερωμένη στο μείζον ζήτημα της ξενιτιάς και της μετανάστευσης, συνεργάστηκε με τις Ομάδες «Ελένη» της κ. Ε. Κουμέντου για την παρουσίαση του παραδοσιακού γάμου και των εθίμων του, τραγούδησε στον Άγιο Ισίδωρο τη μέρα της ανάβασης στον Αττάβυρο, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ρόδου τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων, στην Έκθεση Κρεμαστής, ταξίδεψε και τραγούδησε στο Ρωμαϊκό Ωδείο της Κω, ενώ δεν παρέλειψε τη διαρκή επιμόρφωση των μελών της μέσα από εξειδικευμένα χορωδιακά σεμινάρια.
ΧΟΡΩΔΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΡΟΔΟΥ
Η Χορωδία Ευρωπαϊκής Μουσικής του Μουσικού Σχολείου Ρόδου αποτελείται από τις μαθήτριες που την έχουν επιλέξει σαν υποχρεωτικό μουσικό σύνολο μεταξύ των άλλων. Τα τελευταία χρόνια έχει επιδείξει πλούσια καλλιτεχνική δραστηριότητα λαμβάνοντας μέρος σε γιορτές και πολιτιστικές εκδηλώσεις του σχολείου, σε παραστάσεις που διοργάνωσαν άλλοι φορείς της πόλης μας. Έχει επίσης συμμετάσχει σε μουσικά φεστιβάλ, σε διεθνή συνέδρια και σεμινάρια (ως εργαστηριακή χορωδία), στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση και σε πολλές άλλες περιστασιακές εμφανίσεις, από τις οποίες ξεχωρίζουν η παρουσίαση του έργου «Το τραγούδι του νεκρού αδελφού» του Μ. Θεοδωράκη το 2001, και του έργου «Ρωμιοσύνη» του ιδίου συνθέτη, το 2003 στο Εθνικό Θέατρο της πόλης μας, σε συνεργασία με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Ρόδου και μουσική διεύθυνση του Τάσου Καρακατσάνη.
Στο 4ο Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ Ρόδου το 2002 απέσπασε χάλκινο μετάλλιο ενώ στο 6ο Φεστιβάλ το 2004, αργυρό μετάλλιο και την καλύτερη βαθμολογία Ελληνικής Χορωδίας τραγουδώντας ανάμεσα σε πολύ αξιόλογες χορωδίες της Ευρώπης.
Στους Περιφερειακούς Μαθητικούς Καλλιτεχνικούς Αγώνες κατακτά κάθε χρόνο το Πρώτο Βραβείο, ενώ στους Πανελλήνιους Μαθητικούς Καλλιτεχνικούς Αγώνες στην Αθήνα έχει αποσπάσει Γ’ βραβείο (2001), Β’ βραβείο (2002) και για τρεις συνεχόμενες χρονιές (2003, 2004, 2005) το Α’ βραβείο. Στην τελετή απονομής των βραβείων των μαθητικών αγώνων το 2003 παρουσίασε το πρόγραμμά της στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Έχει λάβει μέρος στην τελετή έναρξης των Παραολυμπιακών Αγώνων «ΑΘΗΝΑ 2004» στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας.
Το 2010 σε συνεργασία με το Πειραματικό Μουσικό Σχολείο Παλλήνης παρουσίασε την όπερα «Καναρίνι» του Γιάννη Δροσίτη στο θέατρο Ολύμπια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στην Αθήνα, στο πλαίσιο του 2ου Μαθητικού Φεστιβάλ Όπερας.
Το 2011 συνεργάστηκε με τον μουσικοσυνθέτη Νίκο Κυπουργό και την «Ορχήστρα των Κυκλάδων», στη συναυλία του Συνθέτη που πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Θέατρο Ρόδου.
Tον Μάρτιο του 2014 η χορωδία έλαβε μέρος στο 6ο φεστιβάλ σχολικών χορωδιών στην Καρδίτσα, όπου απέσπασε μια από τις υψηλότερες βαθμολογίες, ενώ τον Μάιο της ίδιας χρονιάς έλαβε μέρος στις εκδηλώσεις στο Ηράκλειο και στο Ρέθυμνο της Κρήτης με αφορμή τα εόρτια για τα 25 χρόνια από την ίδρυση των Μουσικών Σχολείων.
Το 2016 συμμετείχε στην τελετή έναρξης του 36ου συνεδρίου της Γ.Σ.Ε.Ε. που πραγματοποιήθηκε στη Ρόδο, και με την χορηγία της έλαβε μέρος στο 3ο Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ Ναυπλίου όπου κατέκτησε Χρυσό Μετάλλιο και Α’ Βραβείο στην κατηγορία παιδικών χορωδιών.
Το 2017 η χορωδία παρουσίασε καλλιτεχνικό πρόγραμμα στο πλαίσιο της 2ης συνδιάσκεψης των Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ασφάλεια & την σταθερότητα στο παλάτι του μεγάλου μαγίστρου, και έλαβε μέρος στην πανηγυρική συναυλία για τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Γ.Σ.Ε.Ε. στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με τον Δ. Σαββόπουλο και την Μαρία Φαραντούρη.
Η Χορωδία σήμερα αποτελείται από 40 μαθήτριες του Μουσικού Γυμνασίου-Λυκείου Ρόδου, είναι τρίφωνη και τη διδασκαλία και διεύθυνσή της έχει από το σχολικό έτος 1999-2000 μέχρι σήμερα, ο καθηγητής του Μουσικού Σχολείου, κ. Μιχάλης Καλαεντζής.
About Author
