Ο Πάνος Χατζηιωάννου είναι αρχιτέκτων και εικαστικός καλλιτέχνης. Έχει συμβάλει στην διοργάνωση σημαντικών εκθέσεων, όπως η μεγάλη έκθεση των θησαυρών της Ρόδου σε συνεργασία με το μουσείο του Λούβρου και των κεραμικών του Ίκαρου στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου. Οργανώνει και επιμελείται με μεγάλη επιτυχία εκθέσεις νέων καλλιτεχνών. Έχει προσφέρει πολλά στο πολιτιστικό τοπίο της Ρόδου, διατηρώντας πάντα χαμηλό προφίλ χάρις στη σεμνότητα και την έμφυτη ευγένεια που τον διακρίνουν.
H έκθεσή του με τίτλο “ΑΕΝΑΟΝ” που θα παρουσιάσει το Κατάλυμα της Γαλλίας στη Ρόδο σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου από 14 έως 30 Σεπτεμβρίου 2024 αποτελεί μια εικαστική εξερεύνηση της αέναης κυκλικής φύσης του χρόνου και της ύπαρξης. Εμπνευσμένη από την ιαπωνική αισθητική του wabi-sabi, εστιάζει στην ομορφιά του ατελούς και του παροδικού, αναζητώντας την ισορροπία μέσα από το ασύμμετρο.
Στόχος της έκθεσης είναι να δημιουργήσει έναν χώρο διαλογισμού, όπου οι αντιθέσεις συνθέτουν νέες μορφές αρμονίας και ισορροπίας. Τα έργα είναι κατασκευασμένα με μικτή τεχνική, χρησιμοποιώντας υλικά όπως μέταλλο, πλέγμα, τσιμέντο και γύψο. Αποτυπώνουν την αντίληψη του χρόνου ως κυκλικού και εξετάζουν πώς το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον συνδέονται αδιάκοπα, προκαλώντας τον θεατή να αναστοχαστεί τη σχέση του με τον χρόνο και την ίδια την ύπαρξη.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Photo Igor Ochmiansky
Γεννιέται ή γίνεται ο καλλιτέχνης;
Γεννιέται ο καλλιτέχνης, δεν γίνεται. Κάποιος γίνεται πολύ καλός τεχνίτης, μαθαίνοντας όλα τα μυστικά μιας τέχνης, αλλά δεν μπορεί να θεωρηθεί καλλιτέχνης. Ο καλλιτέχνης είναι κάτι διαφορετικό, έχει να κάνει με άλλα πράγματα. Έχει να κάνει με την ψυχή, έχει να κάνει με την ικανότητά του να εκφράζει και να αποτυπώνει πράγματα πιο βαθιά, πιο εσωτερικά.
Τι είναι όμορφο για εσάς;
Ενδιαφέρουσα ερώτηση. Είναι κάτι πιο αόριστο το όμορφο για μένα, δεν έχει να κάνει μόνο με το μικρό ή μεγάλο, το δισδιάστατο ή τρισδιάστατο αντικείμενο. Νομίζω το πιο σημαντικό για μένα σε αυτό που ορίζω σαν όμορφο, είναι η ευγένεια. Αν δεν περιέχεται, αν δεν εκφράζεται, δεν ξέρω τι όμορφο μπορώ να δω.
Αποτελεί πολυτέλεια ή ανάγκη η τέχνη στη ζωή μας;
Αν μιλάμε για τον θεατή, για κάποιους είναι ανάγκη για κάποιους άλλους πολυτέλεια. Αν μιλάμε για τον καλλιτέχνη σίγουρα βαθύτατη ανάγκη.
Πώς συνδέεται η ορατή πραγματικότητα με το αόρατο;
Με νήματα. Με νήματα αόρατα. Κάποιοι τα αντιλαμβάνονται, κάποιοι τα βιώνουν, κάποιοι όχι.
Ονομάσατε την έκθεσή σας «Αέναον». Τι σημαίνει για εσάς ο χρόνος;
Νομίζω ότι ο χρόνος είναι η στιγμή, η επαναληπτική διαδικασία της στιγμής. Η στιγμή που εμπεριέχει το άπειρο, το απόλυτο άπειρο. Η στιγμή που περιλαμβάνει την αρχή και το τέλος, σε μια αέναη κυκλική ροή. Είναι ωραίο να τον βιώσεις. Ο χρόνος για μένα δεν είναι τίποτε άλλο, δεν μπορώ να τον αντιληφθώ διαφορετικά.
Υπήρξαν άνθρωποι ή γεγονότα που σας έχουν βαθιά επηρεάσει;
Ναι, σίγουρα υπάρχουν πολλά πράγματα που με έχουν επηρεάσει. Η ίδια η ζωή μου, μια ενδιαφέρουσα πορεία, συναισθηματικά ενδιαφέρουσα. Ενδιαφέρουσα για πάρα πολλούς λόγους. Είδα πράγματα, άκουσα πράγματα, βίωσα πράγματα, ταξίδευσα σε διάφορους πολιτισμούς και ναι, σίγουρα υπήρξαν και άνθρωποι που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην πορεία μου.
Ένας άνθρωπος που με επηρέασε είναι ο θείος μου ο Αντρέας. Ο πρώτος που με καθοδηγούσε διακριτικά, βήμα βήμα στον χώρο της τέχνης. Ο άλλος που με επηρέασε επίσης σε πολύ μεγάλο βαθμό κατά την περίοδο των σπουδών μου είναι ο καθηγητής μου στην αρχιτεκτονική, o Ηerve Baley με μία ολιστική αντίληψη για τα πράγματα.
Είχε μια κοσμοθεωρία κατανοητή από μένα. Αντιλαμβανόταν τον χώρο μέσα από την οργανική αρχιτεκτονική του Frank Lloyd Wright που και αυτός ήταν έντονα επηρεασμένος από την ιαπωνική τέχνη. Αυτός ο κύκλος είχε κάτι μαγικό για μένα και ναι, με επηρέασε με ένα θαυμαστό τρόπο.
Πώς και πότε δημιουργήθηκαν τα έργα που θα δούμε στην έκθεση στο Κατάλυμα της Γαλλίας;
Τα έργα που θα δούμε θα έλεγα ότι είχαν ξεκινήσει να εμφανίζονται στο μυαλό μου εδώ και πολύ καιρό. Σίγουρα η προηγούμενη έκθεση, στο 10gr με τίτλο «θραύσματα» αποτελεί μέρος αυτής της αναζήτησης. Ξεκίνησε έτσι ένα ταξίδι στον χρόνο που ήταν πολύ γοητευτικό.
Έδωσα μεγαλύτερη έμφαση στην ιδέα να προσεγγίσω, να κάνω ένα ταξίδι προς τα πίσω, πιστεύοντας πάντα ότι ο χρόνος είναι κυκλικός. Μια κατάσταση η οποία έρχεται και επανέρχεται συνεχώς. Δεν αντιλαμβάνομαι τον χρόνο γραμμικά αλλά κυκλικά. Σίγουρα τα γεγονότα δεν εμφανίζονται με τον ίδιο τρόπο αλλά αν αφαιρέσεις το κέλυφος από όλα όσα συναντάς στη σημερινή σου βιωματική εμπειρία, σε συνδυασμό με όσα κουβαλάμε μέσα μας, το πιο αρχέγονο έρεβος, όλα αυτά τα στοιχεία με καθοδηγούν και με προκαλούν στην δημιουργία αυτών των έργων.
Καταλύτης σε όλη τη δουλειά ήταν η κα Αλίκη Μοσχή η οποία με παρότρυνε να προχωρήσω στην δουλειά μου αυτή και να παρουσιάσω τα έργα μου στο χρονικό διάστημα που βιώνουμε. Τέλος η σύζυγός μου Βασιλική Μαγειρία, που υπομένει καρτερικά μια αιωνιότητα μαζί μου και επιμένει να με στηρίζει επίμονα.
Μιλήστε μας για την τεχνική και τα υλικά που χρησιμοποιήσατε.
Τα υλικά που χρησιμοποίησα και οι τεχνικές σχετίζονται με το επάγγελμά μου, αυτό του αρχιτέκτονα. Επειδή γνωρίζω πώς μπορώ να χειριστώ το μεταλλικό πλέγμα και το τσιμέντο που το αγαπάω γιατί έχει την ικανότητα να μου προσφέρει φόρμες. Το θεωρώ ρευστό, είναι ρευστό υλικό. Για άλλη μια φορά οι Ιάπωνες έχουν κάνει σπουδαία πράγματα με αυτήν του την ιδιότητα. Για μένα είναι το υλικό με το οποίο μπορεί ο καλλιτέχνης να κάνει υπέροχα πράγματα. Έτσι λοιπόν πυρήνας των έργων είναι τα τσιμεντοειδή υλικά, το μέταλλο και άλλα βοηθητικά υλικά όπως γύψος, χαρτί.
Τι είναι αυτό που σας εμπνέει;
Ο χρόνος, το ταξίδι στο χρόνο. Το πήγαινε-έλα. Ο χρόνος με εμπνέει.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Να συνεχίσω να δημιουργώ, όσον αφορά τη δική μου τη δουλειά, να συνεχίσω να εξερευνώ και να πειραματίζομαι. Να ανακαλύπτω καινούργια πράγματα.
Μου αρέσει επίσης πάρα πολύ να κάνω αυτό που κάνω στο 10.GR Hotel & Wine bar. Nα οργανώνω και να επιμελούμαι εκθέσεις άλλων καλλιτεχνών. Μου προσφέρει μεγάλη χαρά και ευτυχία.
Υπάρχουν πάρα πολλοί καλλιτέχνες οι οποίοι δύσκολα βρίσκουν πρόσβαση σε χώρους για να εκθέσουν. Θα ήθελα πολύ να είχα νέους καλλιτέχνες, με ενδιαφέρουν τα έργα τους. Αυτό θα το συνεχίσω όσο μου επιτρέπει ο χρόνος και οι δυνάμεις μου ή ότι άλλο προκύψει από τις συγκυρίες της καθημερινότητας.
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΑΝΟΣ ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΟΥ
Ο Πάνος Χατζηιωάννου γεννήθηκε στην Αφρική και σπούδασε αρχιτεκτονική στο Παρίσι στην École Spéciale d’ Architecture. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του, εργάστηκε ως βοηθός καθηγητή στο πλευρό του Herve Baley στην ίδια Σχολή.
Το 1982 επέστρεψε στη Ρόδο και εργάστηκε ως ελεύθερος επαγγελματίας, ενώ συνεργάστηκε με το Δήμο Ρόδου για την αποκατάσταση του ιστορικού Ξενοδοχείου των Ρόδων. Παράλληλα, συμμετείχε σε διάφορα έργα αποκατάστασης αρχαιολογικών κτιρίων και χώρων για το Υπουργείο Πολιτισμού. Μέσα από την καριέρα του, συνέβαλε στη διοργάνωση σημαντικών εκθέσεων, όπως η μεγάλη έκθεση των θησαυρών της Ρόδου σε συνεργασία με το μουσείο του Λούβρου και των κεραμικών του Ίκαρου στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου.
Ασχολείται με τη δημιουργία χειροποίητων κοσμημάτων, ζωγραφικής και γλυπτικής, ενώ δραστηριοποιείται και ως επιμελητής εκθέσεων. Ο Χατζηιωάννου έχει συμμετάσχει σε πολλές εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, έχοντας επιμεληθεί και υλοποιήσει έναν σημαντικό αριθμό καλλιτεχνικών εκδηλώσεων.
INFO
Τα εγκαίνια της έκθεσης “ΑΕΝΑΟΝ” θα πραγματοποιηθούν στις 14 Σεπτεμβρίου 2024, στις 19:00.
Ώρες λειτουργίας της έκθεσης καθημερινά: 10:00-14:00 και 18:00-20:00
Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό