«Στο Καστελλόριζο η συνύπαρξη των γρίφων και της φύσης είναι αρμονική και ιδανική»
Ο Πανταζής Χούλης είναι ένας ιδιοφυής μαθηματικός και μηχανολόγος που από παιδί είχε ένα πάθος. Αγαπάει τους γρίφους. Κι αυτή η αγάπη τον εμπνέει να κάνει πράγματα ασυνήθιστα και σπάνια, όπως η ίδρυση του Μουσείου Γρίφων Μεγίστης και η διοργάνωση του 1ου Φεστιβάλ Γρίφων στο Καστελλόριζο.
Από τις 24 έως τις 26 Σεπτεμβρίου οι προβολείς στρέφονται στο όμορφο ακριτικό νησί όπου θα πραγματοποιηθεί το πρώτο φεστιβάλ γρίφων στον κόσμο! Πρόκειται για μία εθελοντική πρωτοβουλία που αποτελεί σημαντικό επιστημονικό γεγονός και ταυτόχρονα μία μεγάλη γιορτή χαράς και γνώσης για μικρούς και μεγάλους.
Για ένα τριήμερο το Καστελλόριζο θα φιλοξενήσει εκλεκτούς επιστήμονες και καλλιτέχνες, προσφέροντας στο κοινό κάθε ηλικίας και γνωστικού επιπέδου διασκέδαση και μάθηση, ιδανικά συνδυασμένα, μέσα από πληθώρα εκδηλώσεων: διαδραστικά πειράματα, ομιλίες, ξεναγήσεις, θεατρικά παιχνίδια, εκπαιδευτικές δράσεις και πρωτότυπα δρώμενα.
Η ενδιαφέρουσα συζήτηση που είχαμε με τον εμπνευστή και δημιουργό του φεστιβάλ μας έκανε να ανυπομονούμε να το παρακολουθήσουμε και να πάρουμε ενεργά μέρος σ’ αυτό!
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Γιατί οι γρίφοι μας αρέσουν παρ’ όλο που μας δυσκολεύουν;
Οι γρίφοι είναι μια άλλη λέξη για να περιγράψουμε τα εκπαιδευτικά παιχνίδια. Και τα παιχνίδια αρέσουν σε όλους, μικρούς και μεγάλους. Μερικοί από αυτούς τους γρίφους έχουν άμεση σχέση με τη διδακτέα ύλη, ενώ άλλοι βασίζονται στη λογική.
Οι γρίφοι αφορούν μόνο τα παιδιά και τους επιστήμονες;
Οι γρίφοι είναι παιχνίδια για όλους. Η γνωστή διάλεξή μου «Δούρειος Γρίφος» στηρίζεται στο γεγονός πως οι επιστήμες κρύβονται επιμελώς μέσα στους γρίφους και, δίχως να το καταλάβουν τα παιδιά (ή ακόμα και οι επιστήμονες), αποκτούν τις κατάλληλες εμπειρίες παίζοντας.
Χρειάζεται να είσαι έξυπνος για να ασχοληθείς με γρίφους, ή η ίδια η ενασχόληση μαζί τους μας βοηθάει να γίνουμε πιο έξυπνοι;
Η εξυπνάδα είναι ένα μείγμα εμπειρίας και γνώσης, από όπου πηγάζει η δημιουργία.
Όπως το ποδόσφαιρο και η κολύμβηση είναι αθλήματα που γυμνάζουν το σώμα, έτσι και κάθε είδος γρίφων (υπάρχουν πολλά και διάφορα είδη) αποτελεί κι ένα άθλημα για το μυαλό μας.
Όταν γυμνάζεται το σώμα τότε δυναμώνει και όταν το παραμελούμε γίνεται αδύναμο. Το ίδιο ισχύει και νοητικά.
Άρα παίζοντας με γρίφους, είτε δυναμώνουμε το μυαλό μας ή απλά παραμένουμε σε άριστη νοητική φυσική κατάσταση. Και αυτή η ενίσχυση εμπειρίας και γνώσης προφανώς δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ύπαρξη εξυπνάδας.
Ο γρίφος είναι μόνον ένας ευχάριστος και διασκεδαστικός τρόπος ψυχαγωγίας ή και κάτι περισσότερο;
Όπως ειπώθηκε παραπάνω, η διαδραστική εμπειρία ενός γρίφου ειναι και διασκεδαστική και εκπαιδευτική. Και για όσους λύσουν κάποιους γρίφους είναι επίσης και επιβραβευτική.
Τι θα δούμε και σε ποιους απευθύνεται το Μουσείο και το Φεστιβάλ;
Το Μουσείο Γρίφων Μεγίστης και το Φεστιβάλ Γρίφων Καστελλορίζου απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες και σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Είναι μια πληθώρα γεγονότων όπου το κύριο μέλημα είναι η διασκέδαση και η μάθηση με εύκολο και κατανοητό τρόπο. Δεν θα υπάρχουν πολύπλοκοι τεχνικοί όροι, αλλά πάντα απαιτείται η παρουσία κάποιου, λόγω της διαδραστικής φύσης των γρίφων.
Ποια είναι μέχρι τώρα η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε προκειμένου να πραγματοποιήσετε τα όνειρά σας;
Η μεγαλύτερη προκληση ήταν ο γρίφος του… γρίφου! Κι όχι, δεν κλείνω το ουσιαστικό εδώ. Εννοώ πως ο κόσμος των γρίφων είναι κάτι καινούριο για τους περισσότερους.
Αυτό σημαίνει πως μέχρι να κατανοηθεί ο ρόλος των γρίφων και να πειστούν οι πάντες για την ευεργετική τους επίδραση, απαιτείται άπειρος χρόνος και ιώβεια υπομονή.
Είναι ένας μαραθώνιος που εξελίσσεται και που δεν τελειώνει ποτέ, χωρίς αυτό να σημαίνει πως είναι ένας άλυτος γρίφος.
Τα όνειρα είναι σαν μορφοκλασματικά σύνολα, δηλαδή είναι γεμάτα με μεγάλους και μικρούς γρίφους που συνεχώς διακλαδίζονται και που πρέπει να λύσουμε κατά τη διάρκεια μιας υπέροχης συνεχόμενης διαδρομής.
Έχετε επιλέξει σαν τόπο διαμονής σας το Καστελλόριζο. Πώς είναι η καθημερινότητά σας εδώ;
Πρώτα από όλα, θεωρώ το Καστελλόριζο ως τον ομορφότερο τόπο στον κόσμο. Έχει μια εκπληκτική και φιλική φύση που μπορεί ο καθένας να την απολαύσει καθ’όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Κάθε μέρα λοιπόν, χειμώνα-καλοκαίρι, κολυμπάω ένα χιλιόμετρο και περπατάω στον βουνό επτά χιλιόμετρα. Με άλλα λόγια απολαμβάνω τη φύση όσο μπορώ. Αλλά είναι δύσκολο να εξηγήσω σε άλλους το μεγαλείο αυτό της φύσης αν δεν έλθουν να το ζήσουν και οι ίδιοι.
Μια φωτογραφία δεν είναι ποτέ αρκετή να περιγράψει τη μυρωδιά του άγριου θυμαριού, το απαλό αεράκι, την αύρα των αρχαίων μνημείων και τη μαγευτική θέα.
Και φυσικά αφιερώνω το μέγιστο μέρος της ημέρας σε δουλειά, συνήθως σχετική με τους γρίφους και με τη βοήθεια υπολογιστή (οργανωτική ή σχεδιαστική).
Πώς συνδέονται μεταξύ τους οι δύο μεγάλες σας αγάπες, οι γρίφοι και η πεζοπορία;
Όπως περιέγραψα παραπάνω, η φύση είναι σαν το Μουσείο Γρίφων. Αν δεν υπάρξει διαδραστική εμπειρία, είναι αδύνατο να γίνει κατανοητό το πόσο ευεργετικά είναι όλα αυτά, όχι μόνο για το σώμα και το μυαλό, αλλά και για την ψυχή.
Άλλωστε, αυτός είναι και ο λόγος που ιδρύθηκε το Μουσείο Γρίφων εδώ στο Καστελλόριζο. Δημιουργήθηκε ένας μικρός παράδεισος μέσα σε ένα μεγάλο. Έτσι, η συνύπαρξη των γρίφων και της φύσης είναι αρμονική και ιδανική.
Λέμε για έναν καλλιτέχνη ότι γεννήθηκε με ταλέντο σε αυτό που κάνει. Πιστεύετε ότι εσείς είχατε από παιδί κάποια προδιάθεση ή το ενδιαφέρον σας για τους γρίφους γεννήθηκε κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες;
Κάθε ένας από εμάς έχει σίγουρα ένα ταλέντο σε κάποιον τομέα. Το δύσκολο μέρος είναι να βρει ποιος είναι αυτός ο τομέας. Κάποιοι το βρίσκουν γρήγορα και κάποιοι άλλοι ποτέ.
Προσωπικά, μου άρεσαν τα μαθηματικά όταν ήμουν μικρός και ασχολήθηκα φανατικά με γρίφους.
Αλλά ας μην ξεχνάμε πως οι γρίφοι είναι παιχνίδια και αρέσουν σε όλα τα παιδιά. Πως λοιπόν μπορούσα να είμαι η εξαίρεση;
Απλά, εγώ συνέχισα αυτό το πάθος, άρχισα να συλλέγω, να λύνω, αλλά και να κατασκευάζω.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Για το μέλλον έχω πάρα πολλά σχέδια. Θέλω το Μουσείο Γρίφων να περάσει σε μια επόμενη φάση, όπου κάθε έκθεμα θα έχει τη δική του ετικέτα που θα περιγράφει όλα τα βασικά στοιχεία, π.χ. κατασκευαστή, χρονολογία κατασκευής και σκοπός του γρίφου. Σίγουρα χρειάζεται μεγαλύτερο χώρο, διοτι οι 4.000 γρίφοι είναι πάρα πολλοί.
Έπειτα, ελπίζω το Φεστιβάλ Γρίφων να μεγαλώσει, να γίνει θεσμός και να ενώσει όλους τους Έλληνες γριφολόγους και γριφοποιούς.
Αλλά το πιο σημαντικό, είναι να δοθεί ένα έναυσμα δημιουργίας ενός μεγαλύτερου πολιτιστικού κέντρου στο Καστελλόριζο. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με την ύπαρξη ενός πανεπιστημιακού παραρτήματος θετικών επιστημών.
Ένα είναι σίγουρο: θα είμαι πάντα εδώ να υποστηρίξω οτιδήποτε χρειαστεί προς αυτήν την κατεύθυνση.
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΑΝΤΑΖΗΣ ΧΟΥΛΗΣ
Ο Πανταζής Χούλης μεγάλωσε στο Καστελλόριζο. Σπούδασε Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης.
Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας: Μάστερ στην Αλγεβρική Θεωρία Γραφημάτων (Μαθηματικά), διδακτορικό στα Συστήματα Ελέγχου (Ηλεκτρολογική και Ηλεκτρονική Μηχανική).
Καθηγητής του Πανεπιστήμιου της Δυτικής Αυστραλίας έως και το 2012, κατέχει μια εκτενή συλλογή από 4.000 γρίφους, 700 από τους οποίους είναι δικές του επινοήσεις και πρωτότυπα.
Γνωστός στην κοινότητα των γρίφων με πολλές τιμητικές διακρίσεις στον διεθνή διαγωνισμό σχεδιασμού γρίφων, είναι μέλος του IPP (International Puzzle Party).
Σήμερα είναι συνιδρυτής και υπεύθυνος έρευνας και ανάπτυξης της εταιρείας MaxxBrain.
Στόχος της MaxxBrain είναι να εισαγάγει μαθηματικούς γρίφους στην εκπαίδευση για την μαθησιακή διευκόλυνση των μαθητών. Η MaxxBrain συνεργάζεται με αρκετές πολιτειακές κυβερνήσεις της Ινδίας και πρόκειται να επεκταθεί σύντομα και στην υπόλοιπη Ασία.
Πρόσφατα ίδρυσε το πρωτότυπο Μουσείο Γρίφων Μεγίστης, στο νησί του, που προσελκύει το ενδιαφέρον πολλών Ελλήνων και ξένων επισκεπτών.