Για την Τζωρτζίνα Σπύρη η αγάπη για τη φύση αποτελεί κινητήριο δύναμη.
Με την ευκαιρία του βιβλίου “Ταξίδι στην Αφρικανική Σαβάνα” (εκδόσεις Διόπτρα) που συνέγραψε μαζί με την ψυχολόγο εκπαίδευσης Μάνια Ζηρίδη, συζητάμε με την Τζωρτζίνα Σπύρη για την κλιματική αλλαγή και την αφύπνιση των παιδιών κάθε ηλικίας.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Πώς αποφασίσατε να γράψετε ένα βιβλίο για παιδιά;
Λατρεύω τα παιδιά και τον τρόπο σκέψης τους. Η αφήγηση ιστοριών, το «storytelling», είναι ισχυρό εργαλείο που χρησιμοποιώ εδώ και χρόνια για να μεταφέρω μηνύματα για την προστασία της άγριας ζωής. Μια ιστορία μου είναι ήδη διαθέσιμη ως ηλεκτρονικό βιβλίο και άλλη μια περιλαμβάνεται σε εκπαιδευτικό πακέτο ενός Εθνικού Σχεδίου Προστασίας Απειλούμενου Είδους, που απευθύνεται σε μαθητές στα Δωδεκάνησα.
Πώς προέκυψε η συνεργασία σας με τη Μάνια Ζηρίδη;
Η Μάνια και εγώ ανακαλύψαμε ότι έχουμε κοινό στόχο, την πραγματοποίηση θετικής αλλαγής για ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Κατά τη διάρκεια του lockdown, βρήκαμε τον χρόνο να ενώσουμε τις καρδιές και το μυαλό μας για να δημιουργήσουμε μια σειρά βιβλίων που ευαισθητοποιεί τα παιδιά για την προστασία της Φύσης. Το πρώτο μας έργο λοιπόν είναι το Ταξίδι στην Αφρικανική Σαβάνα και χαιρόμαστε ιδιαίτερα που η Διόπτρα μας αγκάλιασε!
Ποιο συγγραφικό κομμάτι της ιστορίας αναλάβατε;
Συνεργαστήκαμε άψογα καθ’ όλη τη διάρκεια, υφαίνοντας την ιστορία σαν ένα άτομο. Ωστόσο, ως περιβαλλοντολόγος δημιούργησα τα νήματα για τις περιβαλλοντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ήρωές μας. Ανέπτυξα το επιστημονικό γλωσσάρι στο πίσω μέρος του βιβλίου και πρότεινα φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις και λύσεις.
Τι ήταν αυτό που διαμόρφωσε τη σχέση σας με τη φύση, την αγάπη σας γι’ αυτή και την έγνοια σας για την κλιματική αλλαγή;
Ως παιδί, η άμεση επαφή με τη Φύση με βοήθησε να αναπτύξω ισχυρή σύνδεση και αγάπη για εκείνη. Σπούδασα Ωκεανολογία και τότε έμαθα για την κλιματική αλλαγή… σχεδόν πριν από τριάντα χρόνια! Κατόπιν ερεύνησα το θέμα ως διδάκτορας.
Σήμερα βλέπουμε τις επιπτώσεις παγκοσμίως και προσπαθούμε, σε όλα τα επίπεδα, να προετοιμαστούμε! Έχω δεσμευτεί να συμβάλω στην ευαισθητοποίηση των πολιτών, για να γνωρίζουμε όλοι περί τίνος πρόκειται και τι μπορούμε να κάνουμε για να προσαρμοστούμε.
Πώς και διαλέξατε την αφρικανική σαβάνα για την αφήγηση της ιστορίας σας;
Έχοντας ταξιδέψει στην αφρικανική σαβάνα και μετά την εξοικείωσή μου με τα τσιτάχ και τους ρινόκερους, εμπνεύστηκα να γράψω για αυτά τα χαρισματικά ζώα και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν. Γνώριζα από άρθρα που είχα διαβάσει για την εξάπλωση θαμνωδών περιοχών που είχε ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό κάποιων τσιτάχ.
Επίσης, ανακάλυψα ότι ένας φίλος, καθηγητής στο Πολυτεχνείο, είχε χαρτογραφήσει αυτό το πρόβλημα στη Νότια Αφρική… και αυτή ήταν η αρχή της ιστορίας μας!
Πώς επιλέξατε να δώσετε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στα ζώα;
Αρκετοί συγγραφείς παιδικών βιβλίων χρησιμοποιούν τα ζώα ως πρωταγωνιστές για να προσεγγίσουν ζητήματα σχετικά με τους ανθρώπους. Νιώθω την απόλυτη ανάγκη να μας «μιλήσουν» τα ζώα για την πραγματική ζωή τους, όπως αυτή περιγράφεται στις επιστημονικές μελέτες.
Φυσικά, αισθανθήκαμε υποχρεωμένες η ιστορία μας να έχει αίσιο τέλος, έτσι ώστε να μεταφέρουμε την ελπίδα ότι μέσα από τη συνεργασία μπορούμε να δημιουργήσουμε θετικό αντίκτυπο.
Φύση, συναισθήματα, φιλία, κλιματική αλλαγή. Με ποια σειρά τα ιεραρχείτε;
Πιστεύω πως η κάθετη ιεράρχηση είναι ξεπερασμένη. Είναι όλα αλληλένδετα.
Θα έμπλεκα τις έννοιες κάπως έτσι: «η διαχείριση των συναισθημάτων είναι σημαντική για τη δημιουργία υγιών φιλιών και συνεργειών καθώς μέσα από τη συνεργασία μπορούμε καλύτερα να θωρακίσουμε τη Φύση από τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής».
Πώς μπορούμε σα γονείς να αρχίσουμε να καλλιεργούμε οικολογική συνείδηση στα παιδιά μας;
Ας προωθούμε τη σύνδεση με τη Φύση μέσα από την παρατήρηση και την εξερεύνηση του φυσικού μας περιβάλλοντος και ας καθοδηγούμε τα παιδιά μας με δέος για αυτά που παρατηρούν, είτε πρόκειται για τα σύννεφα που κινούνται, το χρώμα του νερού που αλλάζει, τα φυτά που αναπτύσσονται, το φεγγάρι που γεμίζει, τα έντομα που πετούν, τα πουλιά που κελαηδούν…
Είναι ένας τρόπος που αποδεδειγμένα καλλιεργεί την ευαισθητοποίηση για τη Φύση και δεν χρειάζεται να παίρνει παρά μόνο λίγα λεπτά κάθε μέρα. Το βιβλίο μας, στο πίσω μέρος, έχει πολλές ιδέες και διασκεδαστικές ασκήσεις για τα παραπάνω!
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΣΠΥΡΗ
Η Τζωρτζίνα Σπύρη, από το 2002, διδάσκει τις φυσικές επιστήμες μέσα από την τυπική και μη-τυπική εκπαίδευση σε διάφορες ηλικίες, από παιδιά προσχολικής ηλικίας έως και φοιτητές, ως Καθηγήτρια Πανεπιστημίου στο City University of New York, και ειδικεύεται στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και στη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Εργάζεται ως Υπεύθυνη Εκπαίδευσης και Έρευνας στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο, συνεργάζεται με την ΑΜΚΕ Πελαργός για την προστασία της Ελληνικής Άγριας Φύσης ως Διευθύντρια Εκπαίδευσης, είναι Διευθύντρια του Carbon Busters Ελλάδας και Υπεύθυνη Εκπαίδευσης Επιστημών της Φινλανδικής MKO Carbon Busters. Παράλληλα διδάσκει τη βιωσιμότητα και τη σύνδεση με τη Φύση σε φοιτητές του IST College.
Πριν εισέλθει στον τομέα της εκπαίδευσης εργάστηκε ως ερευνήτρια στο Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών και σε διάφορα ινστιτούτα ανά τον κόσμο (Ολλανδία, Αμερική, Αγγλία) με ειδικότητα τη Χημική Ωκεανογραφία.
Είναι μέλος της Επιτροπής για την Επικοινωνία και την Εκπαίδευση της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης (International Union for the Conservation of Nature) που καθιέρωσε την Κόκκινη Λίστα Απειλούμενων Ειδών, της International Zoo Educators Association και εκλεγμένο μέλος της Επιτροπής για την Εκπαίδευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ζωολογικών Πάρκων και Ενυδρείων (European Association of Zoo and Aquaria).
Η αγάπη της για τη φύση ξεκίνησε όταν ήταν παιδί και από τότε εργάζεται διαρκώς για να συνδέσει τους γύρω της με τη φυσική ομορφιά του πλανήτη μας και να τους εμπνεύσει να τη διατηρήσουν.
About Author
