Η Βάσω Αγγελάκου μεγάλωσε μέσα στο θέατρο. Κόρη του Ζαχαρία Αγγελάκου, ταλαντούχα, εφοδιασμένη με θάρρος, πάθος και επιμονή, είναι η ήρεμη δύναμη που δίπλα του και μαζί του έχει αναλάβει εδώ και δέκα χρόνια το σπουδαίο έργο του Θεατρικού Εργαστηρίου “Μάνος Κατράκης”.
Η παράσταση “Mind the gap – Προσοχή στο κενό” που ανεβαίνει στο Δημοτικό Θέατρο Ρόδου στις 8, 9 & 10 Νοεμβρίου για δεύτερη φορά μετά την επιτυχία του καλοκαιριού, μας έδωσε την ευκαιρία να την γνωρίσουμε καλύτερα μέσα από μία ουσιαστική, εφ’ όλης της ύλης συζήτηση μαζί της.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Φωτογραφίες Milton Louiz, Γιώργος Παγωνάκης
Σε λίγες ημέρες θα έχουμε για δεύτερη φορά την ευκαιρία να δούμε την παράσταση «Mind the gap – Προσοχή στο κενό» της ομάδας του θεατρικού εργαστηρίου Μάνος Κατράκης που σκηνοθετήσατε και παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία το καλοκαίρι. Τι σας τράβηξε το ενδιαφέρον σ’ αυτό το έργο;
Πράγματι στις 8 Νοεμβρίου κάνουμε επανάληψη της παράστασης μας η οποία όντως είχε μεγάλη επιτυχία, άρεσε πολύ στο κοινό της Ρόδου και είμαστε πάρα πολύ ευτυχείς γι’ αυτό.
Σχετικά με το τι μου τράβηξε το ενδιαφέρον στο έργο, πρέπει αρχικά να διευκρινίσουμε ότι δεν είναι ένα ενιαίο έργο, είναι μία παράσταση με πολλές διαφορετικές ιστορίες.
Ιστορίες που βγήκαν από πάρα πολλά κείμενα, από διαφορετικά βιβλία και διαλέξαμε αυτές που μας ταίριαζαν, αυτές που μας άγγιζαν και αυτές που θέλαμε να πλαισιώσουν τη γενική ιδέα της παράστασης.
Έμπνευση για την παράσταση ήταν μία αληθινή ιστορία που έπεσε στα χέρια μου, τη διάβασα και με συγκίνησε πολύ. Έχει να κάνει με τον Όσβαλντ, έναν ηθοποιό στο Λονδίνο και τη γυναίκα του, Μάργκαρετ.
Ο Όσβαλντ ήταν η πρώτη φωνή που ηχογραφήθηκε για το μετρό του Λονδίνου λέγοντας τη γνωστή σε όλους μας φράση «mind the gap – προσοχή στο κενό». Όταν πέθανε, η γυναίκα του βαθιά ερωτευμένη ακόμα μαζί του (γιατί ήταν ένα πολύ αγαπημένο ζευγάρι) πήγαινε κάθε μέρα στο σταθμό του τρένου και καθόταν εκεί καρτερικά με δύο καφέδες και δύο κρουασάν για να ακούει τη φωνή του συζύγου της. Έτσι γέμιζε τις ημέρες της.
Μία μέρα όπως όλες τις άλλες η Μάργκαρετ πήγε στο σταθμό του τρένου, έκατσε στο γνωστό παγκάκι της, όμως αντί για τη φωνή του Όσβαλντ άκουσε μία ρομπότ τροποποιημένη φωνή να λέει το «mind the gap».
Πολύ στενοχωρημένη, έστειλε ένα γράμμα στο Υπουργείο Μεταφορών ζητώντας τουλάχιστον να πάρει στα χέρια της τις κασέτες του συζύγου της για να τις έχει στο σπίτι και να ακούει τη φωνή του. Οι άνθρωποι στο Υπουργείο Μεταφορών ακούγοντας την ιστορία της συγκινήθηκαν και αποφάσισαν, εκτός από τις κασέτες, να παραμείνει η φωνή του συζύγου της μόνο στον σταθμό του σπιτιού της, όπου μέχρι και σήμερα μπορούμε να την ακούσουμε.
Όταν λοιπόν διάβασα αυτή την ιστορία με άγγιξε πολύ. Σκέφτηκα ότι, περνώντας από αυτό το σταθμό, οι άνθρωποι βλέπουν μία ηλικιωμένη κυρία να κάθεται σε ένα παγκάκι και σίγουρα δεν πάει το μυαλό τους στο τι κουβαλάει αυτή η γυναίκα.
Σκέφτηκα και τον εαυτό μου και όλους μας όταν βρισκόμαστε στους σταθμούς, περιμένοντας είτε πλοίο είτε τρένο είτε οπουδήποτε είμαστε με μία βαλίτσα στο χέρι… πόσος κόσμος κινείται γύρω μας και τι κουβαλάει ο καθένας μέσα του, τι ιστορία φέρνει.
Αυτή ήταν η έμπνευση για την παράσταση κι αυτό το συναίσθημα προσπαθήσαμε να μεταδώσουμε. Πιστεύω ότι καταφέραμε οι άνθρωποι που βλέπουν την παράσταση να κάνουν τις ίδιες σκέψεις και να βάλουν τον εαυτό τους σε αυτή την κατάσταση όπου όλοι σίγουρα έχουν υπάρξει, δηλαδή σε ένα σταθμό με κάτι να μας απασχολεί, είτε αρνητικό είτε θετικό.
Κάπου πάμε κι εκτός από τις αποσκευές μας κουβαλάμε και την ιστορία μας. Η ιδέα είναι τι θα νιώθαμε αν μπορούσαμε να ακούσουμε τις σκέψεις των ανθρώπων γύρω μας.
Πώς προσεγγίσατε σκηνοθετικά την παράσταση;
Η σκηνοθετική ματιά της παράστασης είχε να κάνει με την αλήθεια της κάθε ιστορίας. Θέλαμε να βγει η συγκίνηση της ιστορίας του κάθε επιβάτη κι αυτή η νοσταλγία που γενικότερα νιώθουμε όλοι στην αποβάθρα ενός σταθμού.
Το πιο σημαντικό σε όλη τη διαδικασία ήταν η διδασκαλία, γιατί η παράσταση γίνεται με μαθητές του εργαστηρίου, άλλους με μεγάλη και άλλους με μικρότερη ή και πολύ λίγη εμπειρία.
Αυτό που θέλαμε να πετύχουμε όλοι κι εγώ προσωπικά είναι ο κόσμος να φύγει θετικά προβληματισμένος. Να πάει μετά την παράσταση να συζητήσει για τις ιστορίες που άκουσε και να έχει συγκινήθει, αυτό που είδε να έχει γαργάλησει την ψυχή του. Αυτό ήταν σίγουρα ένας στόχος μας.
Όλη η διαδικασία της παράστασης έγινε κάτω από επαγγελματικές συνθήκες. Τα παιδιά δούλεψαν σαν επαγγελματίες ηθοποιοί σε ότι αφορά τον κόπο, τις ώρες των προβών, την πειθαρχία που χρειάζεται όταν ανεβάζεις μία παράσταση για την οποία ο κόσμος θα έρθει να πληρώσει εισιτήριο. Φροντίσαμε λοιπόν με πολλή αγάπη και επαγγελματισμό κυριολεκτικά τα πάντα.
Πέραν των ερμηνειών θα ήθελα να τονίσω την συγκλονιστική μουσική του Γιώργου Ατσικνούδα που πιστεύω ότι συντέλεσε κατά ένα 50% στην επιτυχία της παράστασης, γιατί οι μουσικές του Γιώργου πραγματικά συμπίπτουν απόλυτα με τη σκηνοθετική ματιά και τις ερμηνείες των παιδιών. Έγινε ένα φανταστικό δέσιμο που βγάζει έντονα συναισθήματα.
Το ίδιο ισχύει για το πολύ ωραίο, λιτό και εντυπωσιακό σκηνικό που μας έφτιαξε ο Γιώργος Μαρίας μέσα στο περιορισμένο budget που είχαμε. Για τα βίντεο που έφτιαξαν η Κωσταντινα Παππά με τον Απόστολο Μαριέττη για την προώθηση της παράστασης. Για τον Κρις Νικ Aγαθάκη που έκανε την επιμέλεια της αφίσας μας. Για τον Μιχάλη Ρούσσο και την σημαντική του βοήθεια σε ότι αφορά την επικοινωνία και τη διαχείριση των social media του εργαστηρίου.
Προσκαλώ όλο τον κόσμο που του αρέσει να βλέπει θέατρο και δεν πρόλαβε να έρθει στις προηγούμενες δύο μας παραστάσεις να έρθει να την δει. Είναι πραγματικά μία δουλειά που αξίζει γιατί έχει γίνει με αγάπη και με μεράκι. Έχουμε φτιάξει μία παράσταση που δεν θα φύγει κανένας χωρίς να την κουβαλήσει μαζί του και να κοιμηθεί με αυτήν.
Θεωρείτε ότι ήταν νομοτελειακό για εσάς να στραφείτε στο θέατρο από τη στιγμή που μεγαλώσατε μέσα σε ένα καλλιτεχνικό και δημιουργικό περιβάλλον;
Η αλήθεια είναι ότι από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, από πολύ μικρό παιδί είμαι μέσα στο θέατρο, στα παρασκήνια, σε πρόβες, σε περιοδείες… Για μένα το θέατρο ήταν η δουλειά του μπαμπά.
Μέχρι και που τελείωσα το σχολείο δεν είχα σκεφτεί να σπουδάσω θέατρο και να γίνω ηθοποιός. Άλλα πράγματα ήθελα να κάνω και τα έκανα.
Πρώτα σπούδασα κάτι διαφορετικό. Όμως όταν τελείωσα τις πρώτες μου σπουδές απόκτησα ένα αρκετά σοβαρό πρόβλημα υγείας, που στην πορεία κατάλαβα ότι οφειλόταν στο ότι η δουλειά που είχα διαλέξει να κάνω δεν ήταν για μένα. Αυτό κάπως λειτούργησε ψυχοσωματικά και αρρώστησα.
Μετά από ένα χρόνο αποθεραπείας, κάθισα να σκεφτώ τι θέλω να κάνω στη ζωή μου. Κατάλαβα πως αυτό που με τραβάει κι εκεί που βρίσκεται η ψυχή μου, είναι η τέχνη γενικότερα κι ότι ήθελα να πάρω γνώσεις για κάτι που ήδη το είχα στη ζωή μου, αλλά που ήθελα να μάθω να το κάνω σωστά, όπως έπρεπε, δηλαδή να το σπουδάσω.
Πήγα λοιπόν σε δραματική σχολή. Εκεί, σε σχέση με τα άλλα παιδιά που φοιτούσαμε μαζί, τους συμμαθητές μου, δεν είχα την ίδια έξαψη γιατί για μένα ήταν οικείο το θέατρο και ήξερα ότι είναι κάτι δύσκολο.
Είχα δει τον κόπο του πατέρα μου τόσα χρόνια, τις αγωνίες του, τη σκληρή δουλειά – ήξερα λοιπόν ότι δεν είναι μόνο τα φώτα της σκηνής και τα χειροκροτήματα, αλλά ότι πρόκειται για ένα δύσκολο επάγγελμα. Ένα υπέροχο, αλλά δύσκολο επάγγελμα στο οποίο δεν ήξερα αν θα καταφέρω να επιβιώσω.
Τα τέσσερα χρόνια που πέρασα στη δραματική ήταν τα ωραιότερα της ζωής μου γιατί έμαθα σπουδαία πράγματα για την τέχνη του ηθοποιού. Συναναστράφηκα με κορυφαίους δασκάλους, όπως ήταν ο Δημήτρης Παπαγιάννης, η Ρούλα Πατεράκη, ο Περικλής Μουστάκης, η Ρουμπίνη Βασιλακοπούλου, ο Γιάννης Βόγλης, ο Γιάννης Ζουγανέλης, ο Θοδωρής Εσπίριτου και πολλοί άλλοι.
Δούλεψα πολύ σκληρά στη δραματική σχολή, αλλά δυστυχώς είχα αυτό το συννεφάκι: δεν είχα την αθωότητα ενός παιδιού που πάει να σπουδάσει θέατρο με όνειρα χωρίς να έχει επίγνωση των δυσκολιών της τέχνης αυτής.
Δεν ξέρω αν ήταν νομοτελειακό. Ίσως και να ήταν αφού, ακόμα κι αν αντιστάθηκα, τελικά με ρούφηξε. Φυσικά είμαι ευγνώμων που αποφάσισα να πάω στην δραματική σχολή. Δεν θα μπορούσα να φανταστώ τον εαυτό μου να μην είμαι και να μην συναναστρέφομαι με οποιονδήποτε τρόπο με την τέχνη του θεάτρου. Το θέατρο και ότι έχει να κάνει με αυτό το σέβομαι και το αγαπώ βαθειά.
Το ταλέντο ή οι επιλογές καθορίζουν την εξέλιξη ενός καλλιτέχνη;
Την εξέλιξη ενός καλλιτέχνη νομίζω ότι την καθορίζουν οι επιλογές του. Το ταλέντο, όπως λέω και στους μαθητές μας, είναι ωραίο να υπάρχει αλλά έχοντας μόνο ταλέντο και χωρίς σκληρή δουλειά και σωστές επιλογές δεν μπορείς να πας μπροστά. Αντίθετα χωρίς πολύ ταλέντο αλλά με σκληρή δουλειά και σωστές επιλογές έχεις μεγαλύτερες πιθανότητες να εξελιχθείς ως καλλιτέχνης.
Αν μιλήσουμε δε για τον ηθοποιό, έχω δει πολλούς με εξαιρετικό ταλέντο να μην εξελίσσονται γιατί εφησυχάζουν σε αυτό και έχω δει και άλλους με λιγότερο ταλέντο αλλά με πάρα πολύ επίμονη και σκληρή δουλειά, ψάξιμο και κόπο να κάνουν σπουδαία πράγματα.
Η εξέλιξη λοιπόν ενός ανθρώπου και φυσικά και ενός καλλιτέχνη θεωρώ ότι έχει να κάνει πρώτα από όλα με την σκληρή δουλειά και με την διαρκή αναζήτηση γνώσεων. Δεν σταματάει ποτέ κανείς να μαθαίνει. Στη συνέχεια οι επιλογές μας καθορίζουν φυσικά το δρόμο μας.
Για μένα εξελισσόμενος καλλιτέχνης σημαίνει ότι δεν σταματώ ποτέ να παίρνω γνώσεις, διαβάζω πάρα πολύ, παρακολουθώ οτιδήποτε έχει να κάνει με την τέχνη που ασπάζομαι και δεν θεωρώ τον εαυτό μου φτασμένο.
Πάντα υπάρχει κάτι περισσότερο και όσο το κυνηγάμε, τόσο περισσότερο εξελισσόμαστε.
Θητεύσατε κοντά σε έναν σπουδαίο θεατράνθρωπο, τον πατέρα σας Ζαχαρία Αγγελάκο. Τι μάθατε από αυτόν, αλλά και από όλους τους μεγάλους ανθρώπους του θεάτρου που έχετε γνωρίσει;
Όπως είπα και πριν, σε όλη μου τη ζωή, όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, πάντα είχα κάποια επαφή σε σχέση με το θέατρο. Αυτό λόγω του ότι ήταν ο πατέρας μου ηθοποιός και σκηνοθέτης.
Μεγαλώνοντας δίπλα του έμαθα ότι για να ασχοληθεί κανείς επαγγελματικά με το θέατρο και μάλιστα να θέλει και να ζήσει από αυτό, χρειάζεται να αφιερώσει μεγάλο μέρος της ζωής του και του προσωπικού του χρόνου.
Χρειάζεται να το αγαπάς βαθιά, ουσιαστικά, να έχεις γερό στομάχι, υπομονή, επιμονή, να είσαι διατεθειμένος να δουλέψεις σκληρά. Έμαθα πολύ σημαντικά πράγματα για την παραγωγή μιας παράστασης και ό,τι έχει να κάνει με όσα πρέπει να γίνουν πριν την πρεμιέρα.
Επίσης ήταν ο πρώτος μου δάσκαλος!
Ο πατέρας μου μέχρι σήμερα που είναι στα 80 του, από το πρωί που θα ξυπνήσει μέχρι το βράδυ ασχολείται μόνο με το θέατρο, με οποιονδήποτε τρόπο, είτε συζητώντας για αυτό, είτε διαβάζοντας, είτε γράφοντας, είτε φτιάχνοντας μία παράσταση… Δεν ζει μακριά από το θέατρο.
Το θέατρο λοιπόν για εκείνον ειναι η ίδια του η ζωή. Το υπηρετεί πάνω από 50 χρόνια.
Βίωνα από μικρή τις δυσκολίες, αρχικά το ότι τον κρατούσε για καιρό μακριά από την οικογένειά του. Μακριά μας. Τα καλοκαίρια ήταν πάντα σε περιοδείες και το χειμώνα στην Αθήνα για τις πρόβες.
Δεν ήταν εύκολο. Είμασταν 4 αδελφές και η μητέρα μου. Αλλά ήταν δυσκολίες ενός ανθρώπου που παλεύει μέσα στο θέατρο για να επιβιώσει, να μπορέσει να ζήσει την οικογένειά του αποκλειστικά από αυτό και, δόξα τω Θεώ, τα κατάφερε.
Μερικές φορές τον κοιτάζω και βλέπω τη φλόγα μέσα του όταν μιλάμε για θέατρο και τον θαυμάζω. Πρόσφατα τον ρώτησα: «Μετά από τόσα χρόνια δεν κουράστηκες; Δεν θα βαρεθείς ποτέ; Όλο να μιλάμε για θέατρο, θέατρο, θέατρο…»
Η απάντηση ήταν: «Ποτέ! Το θέατρο είναι η ζωή μου. Ούτε στιγμή δεν με κούρασε!»
Οπότε ναι, αυτό μπορώ να πω ότι έχω κρατήσει και θα κρατήσω για όλη μου τη ζωή: ότι όσο βρίσκεσαι σε αυτόν τον χώρο και σε αυτόν τον δρόμο πρέπει να μην απογοητεύεσαι, να έχεις γερό στομάχι, θάρρος. Να μην τα παρατάς!
Μα πάνω από όλα να έχεις πάθος για αυτήν την τέχνη, αν θέλεις να ζήσεις από αυτήν. Όλοι οι ηθοποιοί ζουν με αυτή την αγωνία. Να μένεις κάθε φορά άνεργος μέχρι την επόμενη δουλειά. Αν δεν έχεις όλα τα παραπάνω, δεν μπορείς να παραμείνεις στο χώρο.
Τον πατέρα μου τον θαυμάζω βαθειά και του οφείλω τα πάντα. Εύχομαι να έχω κι εγώ την δύναμή του να συνεχίσω! Να μην με φθείρει, να καταφέρω να γίνομαι καλύτερη, να μαθαίνω συνέχεια και να εξελίσσομαι.
Από τη συναναστροφή μου με σπουδαίους ανθρώπους του θεάτρου και της τέχνης κρατάω πολλά.
Έχω διαπιστώσει πως οι πραγματικά φωτισμένοι άνθρωποι, εκείνοι που έχουν κάνει σπουδαία πράγματα, είναι σεμνοί και δεν έχουν ανάγκη να αποδείξουν τίποτα. Μιλούν μόνο με τη δουλειά τους. Είναι γενναιόδωροι. Έχουν καλή ψυχή. Δίνω πολύ μεγάλη σημασία στη καλοσύνη. Και απομακρύνομαι από όπου νιώθω την απουσία της.
Είστε ηθοποιός και σκηνοθέτης, συνδημιουργός του θεατρικού εργαστηρίου «Μάνος Κατράκης», που συμπληρώνει μία δεκαετία λειτουργίας. Θυμάστε κάποιες σημαντικές στιγμές από αυτό το ταξίδι που θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας;
Από το θεατρικό εργαστήρι Μάνος Κατράκης έχω να θυμάμαι αμέτρητες στιγμές. Είμαστε σχεδόν 10 χρόνια, όπως σωστά είπατε.
Το ξεκίνησε ο πατέρας μου Ζαχαρίας Αγγελάκος με το θέατρο του Νοτίου Αιγαίου, έφτιαξε μία ομάδα και μετά πλαισιώσαμε την ομάδα εγώ και η Άννα Έλενα, η συνεργάτης μου εδώ και χρόνια. Ξεκινήσαμε με την Μπάμπουσκα και κάναμε και θα κάνουμε και στο μέλλον πολύ όμορφα πράγματα.
Πάντα δουλεύαμε με στόχο τα παιδιά που είναι στο εργαστήριο να μάθουν όσα περισσότερα μπορούν για την τέχνη της υποκριτικής. Νομίζω ότι κάπως τα καταφέραμε.
Κάναμε ωραίες παραστάσεις και όχι μόνο παραστάσεις, αλλά και πολλές φιλίες, πολλές βραδιές για το Δήμο της Ρόδου σε συνεργασία με άλλους φορείς. Ωραία πράγματα και ωραίες εμπειρίες και για εμάς, αλλά φυσικά πάνω από όλα και για τους μαθητές μας.
Πολύ σημαντικές στιγμές ήταν οι παραστάσεις που βγήκαν εκτός εργαστηρίου, όπως η Αντιγόνη που παίχτηκε στην Μεσαιωνική Τάφρο σε σκηνοθεσία του Ζαχαρία Αγγελάκου και σε συνεργασία με πάρα πολύ σπουδαίους ανθρώπους της τέχνης και με τον Δήμο Ρόδου. Δώσαμε δέκα παραστάσεις οι οποίες ήταν γεμάτες κάθε βράδυ!
Μία άλλη σημαντική στιγμή ήταν τα «Κόκκινα φανάρια bar theatre», ένα φανταστικό κείμενο, γνωστό σε όλους, μόνο από τους μαθητές του εργαστηρίου, επίσης ανοιχτή παράσταση προς το κοινό σε σκηνοθεσία της Άννας Έλενα και δικής μου.
Σπουδαία βραδιά ήταν το αφιέρωμα για τον λόρδο Βύρωνα στο Προμαχώνα του Αγίου Γεωργίου, με τραγούδι και μελοποιημένη ποίηση.
Πολύ ωραία στιγμή για το εργαστήριο ήταν και το αφιέρωμα στον Καζαντζάκη, όπου είχαμε καλεσμένο τον κύριο Γεωργουσόπουλο.
Και φυσικά τα εξαιρετικά σεμινάρια που κάναμε στα πλαίσια του εργαστηρίου με τον κ. Γεωργουσόπουλο, με τον Θεόδωρο Εσπίριτου, με τον Γιάννη Ζουγανέλη με τον κ. Παπαγιάννη, διευθυντή της δραματικής σχολής που τελείωσα κι εγώ του δήμου Αγ. Βαρβάρας Ιάκωβος Καμπανέλλης.
Αυτά και πάρα πολλά άλλα που δεν θέλω να αδικήσω, εκδηλώσεις όπως το «Γιοι και κόρες» του Γιάννη Καλαβριανού, «Τριλογία της πόλης» της Λούλας Αναγνωστάκη, μονόλογοι της Γάζας, φανταστική παράσταση με τα πιο νεαρά παιδιά μας, πολύ αρχαίο δράμα, Τρωάδες, Αντιγόνη, βραδιές Τσέχωφ, Σαίξπηρ…
Το καθένα είναι κάτι ξεχωριστό μέσα στην καρδιά μας, ξεχωριστές εμπειρίες και ξεχωριστές πληροφορίες και γνώσεις που πήραν οι μαθητές του εργαστηρίου.
Είμαι ευγνώμων για όσα έχουμε ζήσει μαζί με τον πατέρα μου τον Ζαχαρία Αγγελάκο και με την Άννα Έλενα που λείπει από το νησί αυτό τον καιρό, αλλά πάντα και πάνω από όλα με την αγάπη και την αφοσίωση των παιδιών που έρχονται στο εργαστήριο. Σε όλους τους μαθητές του εργαστηρίου θέλω να εκφράσω την απεριόριστη αγάπη μου και να τους πω εκ μέρους όλων μας ένα τεράστιο ευχαριστώ!
Τι προσφέρει η εξοικείωση με το θέατρο σ’ ένα παιδί και σ’ έναν έφηβο;
Η επαφή με την τέχνη του θεάτρου έχει πολλά οφέλη, τόσο για τα παιδιά για τους εφήβους, όσο και για τους ενήλικες. Στα παιδιά και τους εφήβους βλέπουμε μία εξέλιξη των κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων τους μέσα από την εξερεύνηση και συνειδητοποίηση των προβληματισμών τους και την αναγνώρισή τους στη συνέχεια.
Επίσης μέσα από την τέχνη, μέσα από τα παιχνίδια γνωριμίας, εμπιστοσύνης, ρόλων, μέσα από αφηγήσεις ιστοριών μαθαίνουν να λειτουργούν σε πνεύμα συνεργασίας και ομαδικότητας. Μαθαίνουν να σέβονται ο ένας τις ανάγκες του άλλου και να αναλαμβάνουν ευθύνες.
Τα παιδιά όλων των ηλικιών έχουν την ευκαιρία μέσα από την δραματική τέχνη να αποκτήσουν κοινωνικές δεξιότητες και όχι μόνον, θα έλεγα δεξιότητες ζωής όπως π.χ. την ενσυναίσθηση.
Διάβασα πρόσφατα κάπου και συμφωνώ απόλυτα ότι το να μπορείς να μπεις με τη φαντασία σου στη θέση του άλλου είναι βασικό χαρακτηριστικό της ανθρωπιάς μας, είναι η ουσία της συμπόνιας και η απαρχή της ηθικής.
Μέσα από το θεατρικό παιχνίδι και τις πρακτικές της δραματοποίησης, των αυτοσχεδιασμών και όλων όσων είπα πιο πριν τονώνεται η αυτοπεποίθηση, η κοινωνικότητα, η φαντασία, η έκφραση των μικρών παιδιών που ξεκινούν τη ζωή τους, αλλά και των ενηλίκων που καλούνται καθημερινά να αντιμετωπίσουν την κοινωνία και τις δυσκολίες της.
Το σημαντικότερο πράγμα με το οποίο ξεκινάμε με το που πατάμε το πόδι μας στο εργαστήριο θεάτρου είναι ο δρόμος προς την απελευθέρωση της έκφρασης και των συναισθημάτων μας.
Αυτό θα μας βοηθήσει και πάνω στο σανίδι δημιουργώντας τους ρόλους μας, αλλά κατ’ επέκταση και στην ίδια μας τη ζωή, διότι μπαίνουμε στο δρόμο προς την αυτογνωσία. Το θέατρο είναι θεραπεία από μόνο του.
Τελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, είναι το ότι μπαίνοντας σε μία ομάδα χαιρόμαστε, γινόμαστε πάλι παιδιά! Τα παιδιά ζουν έτσι την παιδικότητά τους, γιατί με το τρέξιμο και όλα όσα φορτώνονται στην καθημερινότητά τους έχουν ανάγκη να ξεσκάσουν. Ο χώρος του θεάτρου είναι ιδανικός για να μπεις σε ρόλους και σε άλλους κόσμους, να φανταστείς, να δημιουργήσεις.
Ο στόχος και ο σκοπός του εργαστηρίου Μάνος Κατράκης ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα αλλάζει. Σε γενικές γραμμές όμως πρωταρχικός μας σκοπός είναι όσοι παρακολουθήσουν τα μαθήματα να σχηματίσουν μία εικόνα για την υποκριτική τέχνη.
Μέσα από το θέατρο μπορούμε να ανιχνεύσουμε τις δυνατότητες της προοπτικής και της εξέλιξής μας, να γνωρίσουμε τον εαυτό μας και τα εκφραστικά μας μέσα, να ενισχύσουμε την αυτοπεποίθησή μας και τη φαντασία μας, να έρθουμε αντιμέτωποι με το «εκτίθεμαι», να απελευθερώσουμε να απελευθερωθούμε από εμπόδια και φραγμούς, να απαλλαγούμε από ότι μας εμποδίζει να εκφραστούμε με ειλικρίνεια, να αντιμετωπίσουμε με ρεαλισμό και αλήθεια ένα κείμενο που θα μας δοθεί, να δουλέψουμε τους αυτοσχεδιασμούς μας, τις ασκήσεις μας, αυτά που ουσιαστικά θα είναι τα εργαλεία μας στο ταξίδι του θεάτρου.
Από την εμπειρία μας όλα αυτά τα χρόνια, έχουμε δει παιδιά, εφήβους αλλά και ενήλικες που έρχονται στο εργαστήρι με μεγάλη εσωστρέφεια, στη συνέχεια να αλλάζουν, να γίνονται πιο θαρραλέοι και να μην ντρέπονται ούτε να εκτεθούν ούτε να εκφραστούν.
Με τόσα χρόνια εμπειρίας στο θεατρικό εργαστήρι, τι θεωρείτε ότι κάνει τον καλό δάσκαλο και τι τον καλό μαθητή;
Ένας καλός δάσκαλος δεν είναι “δάσκαλος”. Αρχικά χρειάζεται να έχει τις γνώσεις, τη μέθοδο και να ξέρει τους στόχους του μαθήματος. Να ξέρει τι κάνει και να έχει κατάρτιση επάνω σε αυτό που θέλει να κάνει.
Πρέπει να είναι κοντά στους μαθητές, να τους εμπνέει σεβασμό και να τους βοηθάει να αποκτήσουν τη δική τους σκέψη, τη δική τους προσωπικότητα και πίστη στον εαυτό τους, δίνοντας τα εφόδια και τις γνώσεις.
Στο μαθήματα θεάτρου δεν υπάρχει καλός η κακός μαθητής. Δεν έρχεται κανένας από υποχρέωση. Εδώ όλοι έρχονται γιατί θέλουν να εξερευνήσουν, να μάθουν, να παίξουν, να βιώσουν τον μαγικό κόσμο του θεάτρου.
Ο καθένας έχει μια προσωπική ανάγκη του να καλύψει. Στο τέλος όμως οι στόχοι γίνονται κοινοί. Χρειάζεται συνέπεια, αφοσίωση, παρατηρητικότητα, υπομονή, επιμονή αλλά πάνω από όλα αγάπη.
Υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις για να παρακολουθήσει κάποιος το θεατρικό εργαστήρι «Μάνος Κατράκης»;
Όχι, δεν υπάρχουν. Είναι ένα εργαστήρι θεάτρου για το οποίο η μόνη «προϋπόθεση» είναι κάποιος να θέλει να είναι εκεί για να μάθει τα πάντα για το θέατρο.
Πολλοί με ρωτούν αν χρειάζεται κάποια προηγούμενη εμπειρία ή μου λένε ότι είναι πολύ ντροπαλοί, δεν έχουν θάρρος και αναρωτιούνται αν θα τα καταφέρουν.
Τους απαντώ ότι είμαστε εργαστήρι θεάτρου, κάτι που σημαίνει ότι δεν χρειάζεται καμία γνώση, γιατί οι γνώσεις θα έρθουν σιγά-σιγά μέσα από τα μαθήματα του εργαστηρίου.
Επίσης δεν έχει καμία σημασία αν κάποιος ντρέπεται, γιατί πρώτος και βασικότερος στόχος είναι να σταματήσουμε να φοβόμαστε να εκτεθούμε, να μην ντρεπόμαστε και να γίνουμε πιο εξωστρεφείς. Όλα αυτά συμβαίνουν σταδιακά και ομαλά μέσα από ασκήσεις αυτοσχεδιασμών και ασκήσεις απελευθέρωσης.
Γι’ αυτό λοιπόν καλώ όσους έχουν έστω και λίγο στο πίσω μέρος του μυαλού τους αυτή τη σκέψη αλλά δεν τολμούν, να έρθουν να δουν πώς λειτουργεί το εργαστήρι. Είμαι σίγουρη πως κάθε ενδοιασμός η κάθε φόβος που μπορεί να υπάρχει θα καταρριφθεί.
Το μόνο που χρειάζεται είναι κάποιος να αγαπά το θέατρο και να έχει την όρεξη και την διάθεση να κάνει αυτό το ταξίδι.
Τι σας κάνει ευτυχισμένη;
Η αγάπη, η καλοσύνη, η ηρεμία. Να είναι υγιείς όσοι αγαπώ. Απλά και όχι δεδομένα πράγματα με κάνουν χαρούμενη, όπως όλο τον κόσμο φαντάζομαι.
Η ευτυχία όμως είναι στιγμές και συχνά σκέφτομαι τα λόγια του Τολστόι:
“Ευτυχία δεν είναι να κάνεις πάντα αυτό που θέλεις, αλλά να θέλεις πάντα αυτό που κάνεις”.
Να είμαστε συνεπεις με τον πραγματικό μας εαυτό.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Σχέδια για το πολύ μακρινό μέλλον δεν θέλω να κάνω. Όμως όνειρα έχω πολλά. Είναι τόσα πολλά που δεν περιγράφονται!
Θέλετε να προσθέσετε κάτι κλείνοντας;
Θέλω να σας ευχαριστήσω πολύ για αυτήν τη συνέντευξη στο αγαπημένο περιοδικό «Λωτός»! Σας ευχαριστώ για τη στήριξη, γιατί τίποτα δεν είναι δεδομένο στη ζωή.
Κλείνοντας θα ήθελα να ευχηθώ να είμαστε όλοι δυνατοί μετά από όλα όσα πέρασαμε, να μην χάνουμε το χαμόγελο μας, να παραμένουμε άνθρωποι, να αγαπάμε δυνατά και να δημιουργούμε όμορφες στιγμές για εμάς και τους άλλους γύρω μας. Και να λέμε κι ένα «ευχαριστώ» για όλα όσα μας αξίωσε η ζωή να έχουμε!
Σας περιμένουμε στη παράσταση. Πραγματικά πιστεύω πως αξίζει να έρθει ο κόσμος να τη δει. Είναι μια δουλειά που έχει γίνει με πολύ μεράκι. Όλοι θα βρουν ένα κομμάτι τους στο έργο … το υποσχόμαστε!
- Η παράσταση «Mind the gap – Προσοχή στο κενό» της ομάδας του Θεατρικού Εργαστηρίου “Μάνος Κατράκης” ανεβαίνει στο Δημοτικό Θέατρο Ρόδου στις 8, 9 και 10 Νοεμβρίου 2022, ώρα 21.00.
About Author
